Page Text
________________
૧૯૦
અભિનવ લઘુ પ્રક્રિયા
આ સૂત્રથી ય ક ા ને થતા ગુજરી તેથી જી સ્ત્રી જાતિ ઇદમ્ જે પટ સફેદ ન હતો તેને સફેદ કરે છે. 0 મારવી==ાત્કાનિ-માળા ન હોય તે માળા થાય છે, તે ગુમતિ-સફેદ થાય છે.
વિશેષ :- 0 પુર્વે જે ન હતું તે હવે થાય છે તેવા અર્થમાં નીચેના ઉદાહરણ છે 0 ગુયોગે –સુવણી જાતિ દH –પટ શ્વેત કરે છે o ક્રિયાયોગે શી ક્રાતિ ચત્રમૂ-ચત્ર કરાતું કરે છે 0 દ્રવ્યયોગ :- ૦રી રેતિ દુષ્ઠવાળો કરે છે. 0 સમુહ :- સજીત : – ગાયોનો સમુહ
વિકાર મેગે - ઘટીતિ મૃમ -માટીને ધડે
(૫૬) કૃateતણાં ઝૂંપાતૃઋાં પ્રાતત્ત
રિઘ ૭/૨/૧૨૬ જ સૂત્રપૃથ :-કુ-મૂ-રિતમ્યાં વર્ષમ્યાં પ્રાગ તરુ તર ત્યે વિ: ક વૃત્તિ :– વત, કૃપા થી ત્રંથાં દર भव स्तियोगे प्रागभूतद्भावे विः स्यात ।
ક વૃજ્યર્થ :- કર્મસૂચક નામને 5 ધાતુના ને તથા કર્તાસૂચક નામને મેં અને ૩૩ ધાતુના વેગે “pizત્તર - પૂર્વ ન હેય પણ હવે બને તેવા અર્થમાં દિવ' પ્રત્યય થાય છે. દિવ-અપ્રગિત છે. જુઓ સૂત્ર પ૭)
દર વિશેષ :- (0 આખા પદાર્થને ગ્રામ -- તઃ -૮ માવ જે એ—એટલે કે પદાર્થના કોઈ અંશનો ફેરફાર હોય તો શિવ પ્રત્યય ન લાગે. જેમકે :- અજીવ જીરું રેતિ પુરા – પહેલાં અશુકલ હતું તેને એકવાર (એકભાગને) શુકલ કરે છે તે અર્થ છે માટે દિ' ન લાગે. 0 સૂત્ર માં દ્વિવચન મુકયુ' ત મ ઝૂમ માં થાસ યમ્ માટે છે જેમ કે ઢોરી રેતિ ચૈત્રમૂટિન
( ન્ને ને ૨૧ ૯૧ થી ૨ લેપ), ધ ત્રિચક ૪૩ ૧૦૮ થી દીર્ઘ છું 0 દ્રવ્યને ગુણ-ક્રિયા સબધ – સમુહ – વિમાર ચોગમાં પ્રા ત ત મવતિ એ પ્રમાણે પાંચ પ્રકારે ફેરફાર થાય છે (જુએ સૂત્ર-૫૭)
[૩૩૮] (૫૭) શ્ચાત્તરવાડના ૪૩ ૧૧૧ ના સૂત્રપૃથ :- કું: વ ા ા ગાળા
ઘર :- મનરચયથાવંળડન દર્યો {ઃ યાત, ! अशुक्ल शुक्ल कगति शुक्ली कराति पटम् । माली कति पुष्पाणि । अशुक्लः शुक्लः भवति-शुक्ली भवति । शुक्लीस्यात् ।
ક વૃજ્યર્થ :અવ્યય સિવાયના ૪ વર્ણાના નામને “ઘ' પ્રત્યય લાગ્યો હોય તો 21 કે 2 ને શું થાય છે. अशुक्ल शुक्ल करोति-शुक्ल+च्चि
છે ? અન– થયા કેમ કહ્યું ? ઢિવા મૂત રાત્રિ – રાત્રિ દિવસ થઈ અષય છે, –માટે સૂત્ર ન લાગે 0 ? તૃપ્યાં કેમ કહ્યું ? प्राग अदेव कुले-इदानी देव कुले करे ति - અહીં – તુ સમ્બધ નથી. ( તત્તવ કેમ કહ્યું ? રાતિ-સફેદ કરાય છે – અર્ધી પૂર્વે સફેદ ન હતું તેવું સ્પષ્ટીકરણ નથી. - તિબં િવરુ . ૪ ૩/૧૦૮ થી થતાં દીવનો આ સૂત્ર નિષેધ કરે છે.
[૩૩૬ ] (૫૮) વિ -૪ ૪- gવ,૪/૩/૧૦૮ - સુત્રપૃથ :-રઈ:સિડ ચવા, વજુ ૨
* વૃત્તિ :- પુ તુí ચઢાવાજ્ઞિપિ સ્વરસ્ય दीर्थ: स्यात् । शुची कंगति
:- મહ નક્ષતાર ગણાં હુ%, ઓ ર ૧૨૭, રફૂ કરેnત કમની ચાતું ! (0 રૂjara ટુરમ છે૨/૧૨૮, સુપ | સ રાત નવનતમ ઘનૂકથાકૂ 0 व्यजनान्तस्यान्त ई ७/२/१२८ बहुलम् । दषदी भवत, दषद, भवति शिला ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005135 |
| Book Title | Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Abhinav Shrut Prakashan |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Grammar |
| File Size | 16 MB |