Page Text
________________
અભિનવ લઘુ પ્રક્રિયા
() ઉર્વ () 3 સ્વરાન સ્ત્રીલિંગ 9
આ વિભાગમાં સ્ત્રીલિગે રહેલા સ્વરાના નામની પ્રક્રિયાને અભ્યાસ કરવાનો છે. સ્વરત પુલિગમાં આવેલા સૂત્રોનું પુનરાવર્તન ઉચિત રીતે કર્યા બાદ અહીં નવા સુત્રો તથા સ્ત્રીલિંગે થતા ફેરફારોનો અભ્યાસ થશે-સ્ત્રીલિંગ (નારિજાતિના નામો) જેમાં નિયમિત માત્રા-નવી જેવા રૂપે-જે વિશેષ ફેરફાર વાળા નથી. અનિયમિત એટલે જ્ઞાતિ જેવા રૂપ જેમાં આદેશોથી ફેરફાર થશે.
સ્વરાન સ્ત્રીલિંગ :- “સ્વર છે અને તેવા સ્ત્રોલિંગ નામોને સ્વરાન સ્ત્રીલિંગ નામ કહેવાય,
સ્ત્રીલિંગ જ કારની પ્રાપ્તિ નથી-મુખ્યત્વે માત્ર સૂત્ર થી વા કાર તથા રવિ મુથારી થી કારા નામોથી પ્રાપ્તિ છે.
(૧) વીર્વાચાર્દૂ સનાતે: ૧૪/૪૫ * સૂત્રપૃથ:- ટી -રણનાત્ સે; * વૃત્તિ :- ચાવંત્તામ્યાં ચઝના પર સે ચાત્ 17 |
ક વૃN – જે નામને અને તે દીઘ હો તથા વા () આવેલ હોય તે તથા વ્યંજનાન્ત નામાથી પર હેલાં સિ (પ્રથમાં એ.વ.)ને લેપ થાય છે, જેમકે :ના+સિ= 1 (૩ કારા નામ છે માટે “રિસ” પ્રત્યયન લાપ) * અનુવૃત્તિ – 0ાર્જ ૧ ૪/૪ થી *
વિશેષ :- નપુસકલિંગે ઉના 1 ૧/૪/૫૯ એ પર સૂત્ર છે. તેથી ત્યાં આ સૂત્ર લાગશે નહી એટલે કે સુ ને બદલે શુ થશે અને સ્થાનીવત ભાવ થશે નહીં. 0 વ્યંજનમાં પચ ૨/૧/૮૯ સૂવથી લે પ સિદ્ધ છે છતાં અહીં અલગ રહણ કરવાનું કારણ એ છે કે રાગર્ વગેરે શબ્દમાં નામાનેાડનઃ સૂરથી – ને લેપ પહેલાં થઈ જશે.
02 કાહ્નસૂ+fસ==ણાવત્ હાંડલીથી છુટુ પાડનારઅહીં મારા ૨/૧/૮૮થી ૨ લેપ થઈ નં-ä ..૨/૧/૬૮થી ને થઈ શક્ત આ સૂત્ર શા માટે બનાવ્યું ? ——- સં ચાવ થી સ્લેપ થયા બાદ બંáસ્ એ સૂત્ર જ નહીં લાગે- કેમકે સંસૂ ને સુ રહેતા જ નથી, વિભક્તિને હું રહે છે. તેથી શું ને ર્ થશે નહીં રુવાટ્યસિગ્નના ૪/૨/૪૫ થી અનુસ્વ ર લેપ થતાં યુવાવરફૂ+fસ આ સૂત્રથી fસ લોપ થતાં યુવાન્ અને સંપૂર્વાત્...થી – ને ટુ યરવટુ વિરામ વા થી રવાન્નત થશે, 0 રુરી બાપૂ કોઈ સૂત્રથી સ્વ થયા હોય તે વેશ વિસનગવત થી આ સૂત્ર લાગે કે નહીં ?
---૦- ન લાગે- કેમકે સૂવારે સર્વ કરી શa-સ્પષ્ટ લખ્યું છે વળી શિ” એમ પટ લખતાં પૂર્વની આમંત્ર્યની વૃત્તિ પણ અટકાવી છે. 0? - કેમ કહ્યું ? તેવ:-વત્તિ—કારાન્ત છે. વારિત્રાત: પતિવઢવ: ખાટલાને ઓળંગી જનાર–અહીં ગે.શાન્ત સ્વ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005135 |
| Book Title | Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Abhinav Shrut Prakashan |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 256 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Grammar |
| File Size | 16 MB |