Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 01

SR No.: 005135
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1986
Total Pages: 256
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 16 MB

Page 111

૯૨
* અનુવૃત્તિ થી ત્યાતો
: ત્રિષતુરઃ તિ:ચત્તરર ચાૌ ૨/૧/૧
વિશેષ
ન્ધિ બન્નેમાં આ આદેશ થાય છે. 0 વૈ=લક્ષ્મિ –તેનું મુદ્દે થયુ છે.
0 સૂત્રમાં ાને” ને બદલે સ્મિ' (વૈં–મૂ ) નું ગ્રહણ કરવાથી પણ સૂત્ર સિંહ હતુ –છતાં યજ્રનેતુ ગ્રહણ કર્યુ તે ઉત્તર સૂત્રની અનુવૃત્તિ માટે છે. 0 નપુસકલિંગમાં ર તા ર થાય સૂત્ર વિને ૨/૪/૧૭ તેથી રેિ થયું.
0 ?
-:
ચારો કેમ કહ્યું ?
મયમૂ-મયમ્ સ્યાદિ પ્રત્યય નથી.
* સુત્રપૃથ * વૃત્તિ
0 સ્વસમ્બન્ધિ અન્ય સમ્બ
0 ક્ચનને કેમ કહ્યું ?
મુરાયા, પુરાયમ્ વગેરે સ્વરાદિ પ્રત્યય છે. તેથી ફૈલેયાય થી છે ને બાયુ થયા. [.-રૂપો રાઃ–ાય*-રાયઃ, રાયમ્-રાયૌ-રાથ:, રાયા -રામ્યાનૢ વગેરે].
[૧૬૩]
(૬૫) દ્વૈત લૌ: ૧/૪/૭૪ ત: સૌ;
:- સોયન્તય ત્રુટિ બો: । ચૌ: વૌ વાવઃ । 5 ઘૃત્ત્વ : ઝો અતવાળા નામના દૂ પ્રત્યયા પર છતાં હૈં થાય છે, જેમકે : +લિ=ના+મૂનો: ગાય-બળદ (આ સૂત્રથી ૉ ના સૌ થયા),
0 +ૌ=ગૌ+1=ાવ્+ો (ગોવા.... ૧/૨ ૨૪ થી આવ=નાવો 0 n+xx=+XR=ાય: * અનુવૃત્તિ :
:- ઘુટિ ૧/૪/૬૮
-:
PF વિશેષ : ---ષયાન્તય પરિભાષાથી બો કારના સૌ થાય છે.
0 । (પુલિંગ) બળદ, સ્વ, કિરણ, જલ ચંદ્ર, સૂર્યાં, વાયુ, અં છે.
0 । (સ્ત્રીલિંગ) ગાય, આંખ, દિશા, વાણી વગેરે અર્થા થાય છે.
0 ? સ્રોતઃ કેમ કહ્યું ?
અભિનવ લઘુ પ્રક્રિયા
चित्रगुः કાબર ચિતરી ગાય વાળા) અહીં ાચ સ્વાને પ ૩/૧/૨૨ થી બહુવ્રીહિ સમાસ થયા છે. પછી મેથાન્ત ૨/૪/૯૫ થી હસ્વ થયા છે. વ (૩) થયા બાદ અે કાર નથી માટે કૌ થશે નહીં. —વષ્ણુ વિધિ હોવાથી ૩ ના સ્રો કહીને રથાનીવત્ ભાવ માની શકાય નહીં.
ચિત્રપુ (પૂ.) રૂપે મારુ જેવા, (સ્ત્રી) ધેનુ (નપુ.) પ્રિયયુ જેવા થશે.
101
0 ? ઘુદ્ર કેમ કહ્યું ? ॥+જ્ઞા="q+ગા=શૈયા ધુર્ નથી માટે ો ને સૌ ન થયે 0 ? હૈં ચિત્રોના (સએધન) અહીં યુદ્ પ્રત્યય છે છતાં સૌ કેમ ન થયેા ? -જયારે ૩ ના ો (ચ મુળ:) થયા ત્યારે સિ (દ્ર) પ્રત્યયને અભાવ થયે છે. અને સની ઉપસ્થિતિમાં કો કાર લાક્ષણિકતા નથી. માટે સૌ ન થાય.
0 અન્ય ઉદાહરણ :at-at: 2415121 પ્રિયયો+બૌ=પ્રિયવાવો-જેને આકાશ પ્રિય છે તેવા એ પુરૂષ
[૧૬]
(૬૭) આ ગમ્ રાસારતા ૧/૪/૭૫
* સૂત્રગ્રંથ :- આ સમાસ: લતા * વૃત્તિ ;- અમાસેારતા સર્ફે ોત બાદ સ્યાત્ । 1ામ્ | ા:
ગૌ, નવા, ગાન્ધામ, પેઢાસૂમ્યાંસિ-માર: इति रत्वे गोः र गवाम् । गोषु । एवं सुद्योप्रभृतयः । બચારાન્તા હૌશબ્દ: નૈ: । હાવૈ । હો ग्लोम्याम् । एवं सुनौ प्रभृतयः ।
H નૃત્યથ :~Ç-રાર્ (દ્વિથીયા એ.વ. -મ.વ.) ના ૬ સાથે સાઁ ના આ થાય છે. જેમકે જ્ઞા+ત્રમૂ=ગામ \+TF=: :~ સ્રોત બૌઃ ૧/૪/૭૪ થી સ્ત્રોતઃ
* અનુવૃત્તિ
મૈં વિશેષ :~ 0 ? બાનુ કથન ન કરીએ તેા પણ માઃ–મૂ સિદ્ધ જ હતા છતાં સૂત્ર કેમ બનાવ્યું? 0 જો તા નું કથન ન કરે તે પુલિંગમાં શસેાતા ૧/૪/૪૯ અને સ્ત્રીલિંગમાં જીવાતનાવ ૨/૧/૧૦૭ સુત્રલાગી ચાર્ અને ઃ જેવા અનિષ્ટ રૂપ થઈ જાય. 0 ? ત્યાૌં કેમ કહ્યું ? अचिनवम् (હસ્તન પ.પુ. એ.વ.) અશ્વિને નામ-ત્યાદિ પ્રત્યય છે.