Page Text
________________
સાંસ્કૃતિક સંદર્ભ ગ્રન્થ ]
૬૧૫
પંડીત છે. તે ભારતિ સંગીતશે,
શ, વનીમુદ્રીકાઓનર
ચિત્ર શ્રેષ્ઠ નૃત્યકલા ચિત્ર છે. આપની નૃત્યભાવનાઓ સદાય ફ્રાન્સ, આફ્રિકા ઈત્યાદિ દેશમાં સિતાર સમ્રાટ શ્રી રવિશંકર સ્મરિત રહેશે.
પંડિતજીની સાથે જઈ; સિતાર સાથે તબલા સંગત કરી સારાયે મહાન સંગીતકાર શ્રી ભીમસેન જોષી
વિશ્વના સંગીત પ્રેમીઓના મન તબલા વાદનની અદ્દભુત સાધનાથી કિરાના ઘરાનાના સુપ્રસિદ્ધ મધુર વર ગાયનાચાર્ય શ્રી ભીમસેન
મનમુગ્ધ કરી દીધા હતા. તબલા વાદકેમાં આપની માને પ્રતિષ્ઠા જોશીજીએ સંગીત ગાયકીનું ઉચ ભાવાત્મક શિક્ષણ સ્વ. શ્રી સવાઈ
ઘણીજ પ્રસંશનિય છે. આ૫ તાલ-લય વાદનનાં પ્રતિભાશાળી વાદન ગાધર્વ પાસેથી ગ્રહણ કરી ભારતીય સંગીત ક્ષેત્રમાં અત્યંત ઉંચ
કલાવંત છો. આપનું તબલાવાદન મધુર તથા અત્યંત ભાવનારસ કક્ષાનું સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું છે. કિરાના ઘરાનાની ગાયકીનો પ્રચાર
પ્રાધાન્ય છે. આપ આપની સાધનામાં સદાય મગ્ન રહે છે. ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, પંજાબ, મહારાષ્ટ્ર, મધ્ય પ્રદેશ, ઈત્યાદી પ્રાન્તોમાં ભારતવર્ષના મશહુર તબલાવાદક શ્રી અહમદજન થિશ્કવો આપ આપની સુમધુર ગાયકી દ્વારા કરી રહ્યા છે. આપ ખ્યાલ,
ભારતિ સંગીતક્ષેત્રના મશહુર તબલાવાદક સમ્રાટે શ્રી અહમદજાન હુમરી, ભજન, છુપદ, ધમાર ઈત્યાદી ગાયકીના પ્રખર પંડીત છો. શિ.
થિરકવાએ તબલાવાદનનું ઉંચ સંગીતજ્ઞાન સ્વ. મુનીરખાં પાસેથી ચિત્ર જગત, આકાશવાણી, વનીમુદ્રીકાઓના આ૫ સુપ્રસિદ્ધ ગાયક
ગ્રહણ કરી સંગીતકલા જગતમાં ઉંચ કેટીના તબલા વાદનાચાર્યોમાં છે. આપની ગાયકી મધુર તથા તાલપ્રાધાન્ય છે.
પ્રણવ સ્થાન મેળવ્યું છે. શ્રી થિરકવા સ્વતંત્ર બાજ તથા સંગીતમહાન ગાયક શ્રી અમીરખાન
કારીમાં પણ અદભુત પ્રભુત્વ ધરાવે છે. શ્રી થિરકવાએ ગુજરાત, ભારતીય ક્ષેત્રના કિરાના ઘરાનાના સુપ્રસિદ્ધ સંગીત મહાન સૌરાષ્ટ્ર, પંજાબ, મહારાષ્ટ્ર ઇત્યાદી પ્રદેશમાં પિતાની વાદનકલાને પ્રતિભાશાળી ગાયક શ્રી અમીરખાંએ સંગીતની ગાયકીનું ઉંચ મધુર પ્રચાર તેમના શિષ્ય દ્વારા પ્રસારિત કરેલ છે. તેઓ ભારતિય સંગીત ભાવનાત્મક સંગીત અધ્યન તેમના પિતાશ્રી પાસે કર્યું હતું. આપ ક્ષેત્રના ઉચ તબલા વાદનાચાર્ય છે. ખ્યાલ, બડા ખ્યાલ, ઇપદ ધમાર ઈત્યાદી ગાયકીમાં અતિ વિશ્વના તબલા સમ્રાટ શ્રી શાંતાપ્રસાદ પ્રવિણ્યતા ધરાવે છે. “બૈજુ બાવરા”, “ઝનક ઝનક પાયલ
વિશ્વના મહાન તબલા વાદનાચાર્ય શાંતાપ્રસાદે તબલાવાદન ! બાજે" ઇત્યાદિ ચિત્રોમાં આપે આપનો મધુર કંઠ આલાપી ભાર
કલાનું ઉંચ શિક્ષણ આપના સ્વ. પિતાશ્રી પંડીત વાચાજી મિશ્રા તીય સંગીત પ્રેમીઓને મન દ વિભોર કરી દીધા હતા.
તથા પંડીત શ્રી વિકફૂજી પાસેથી સંપાદીત કરી ગુજરાત, પંજાબ, ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, પંજાબ, મહારાષ્ટ્ર, મધ્યપ્રદેશ યાદી દેશમાં
મહારાષ્ટ્ર, મદ્રાસ, આફ્રીકા, યુરોપ, રશિયા ઈત્યાદિ દેશોના સંગીત આપની સંગીત કલા પ્રચારિત છે.
કલા પ્રેમીઓના મન શ્રી શાંતાપ્રસાદે તેમની અદભુત તબલાવાદનની કિરાના ઘરાનાની ગાયીકા શ્રીમતી સુધા દિકર (બી. એ.) કલાથી મન રંજીત કરી દીધા હતા આપના શિષ્યો આપની સંગીત કિરાના ઘરાનાની સંગીત મહાન સ્વર સાધિકાએ સંગીતનું
સાધનાનો પ્રચાર સારાયે વિશ્વના દેશમાં કરે છે. આપ તબલાના ઉચ શિક્ષણું કિરાના ઘરાનાના ખ્યાતિ પ્રાપ્ત ગાયક પંડીત ફીરોજ મહાન પંડીત છે.
તુર પાસે ગ્રહણ કરી, ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, મહારાષ્ટ્ર, પંજાબ, ભારત વર્ષના તબલા સમ્રાટ શ્રી કિશન મહારાજ ઈત્યાદિ દેશોમાં શ્રીમતી દિવેકરે પોતાની સ્વર સાધનાના મધુર ભારતિય સંગીત ક્ષેત્રના સુપ્રસિદ્ધ તબલા વાદનાચાર્ય શ્રી કિશન આલાપે આલાપી સંગીત પ્રેમીઓના મન રંજીત કરી દીધેલ છે. મહારાજે તબલા વાદનની ઉંચ કળાનું શિક્ષણ ભારતીય જગતના આપ ખ્યાલ, મરી, પદ, ધમારની ગાયકીમાં પણ પ્રવિણ્યતા પ્રસિદ્ધ તબલાવાદનાચાર્ય પંડીત શ્રી કંઠે મહારાજ પાસેથી ગ્રહણ ધરાવે છે. ભારતીય સંગીત ક્ષેત્રની આ એક સુમધુર ગાયીકા છે, કરી ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, પંજાબ, મહારાષ્ટ્ર, રાજસ્થાન ઇત્યાદિ દેશોમાં યુગલબંધી ગાયકા શ્રીમતી સુલભા એન્ડ જયોત્સના મહિલે પોતાની તબલા વાદનની અદભુત સાધનાથી ભારતિય ક્ષેત્રના સંગીત
કિરાના તથા વાલિયર ઘરાના ક્ષેત્રની સુપ્રસિદ્ધ યુગલબંધી પ્રેમીઓના મન મનોમુગ્ધ કરી દીધા હતા. શ્રી કિશન મહારાજે ગાયકી શ્રી સુલભા મહિલે તથા ત્સના મોહિલેએ સંગીતની તબલાની સંગત પં. રવિશંકર, પ્ર. નારાયણ વ્યાસ, પ્રો વિનાયકપ્રારંભિક તાલીમ તેમના સ્વ. પિતાશ્રી મહિલે સાહેબ પાસેથી લીધી રાવ પટવર્ધન નૃત્યકાર શ્રી ગોપીગ્ન, નતિકા સિતારાદેવી ઈત્યાદી હતી. ત્યાર બાદ કિરાના તથા ગ્વાલિયર ધરાનાની ઉંચ ગાયકીનું મહાન કલા સાધકે સાથે તબલા સંગત કરી સંગીત ક્ષેત્રમાં શિક્ષણ લઈ ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, મહારાષ્ટ્ર, પંજાબ ઈત્યાદિ દેશના અતિ પ્રાવિધ્યતા પ્રાપ્ત કરી છે. સંગીત પ્રેમીઓના નાદાલયના સુમધુર કંઠથી મન મુગ્ધ કરી ભારતિય તબેલા સમ્રાટ શ્રી નિખિલ ઘોષ દીધા હતા. આપની યુગલબંધી સંગીત ગાયકીને પ્રોગ્રામ મુંબઈ ભારતિય સંગીત જગતના મશહુર તબલા વાદનાચાર્ય પંડીત રેડીયો પરથી પ્રસારિત થાય છે
શ્રી નિખિલ બે તબલા વાદનનું ઉંચ જ્ઞાન સ્વ. તબલા સમ્રાટ મહાન તબલાવાદક શ્રા અલારખાં
અમીર હુસેનખાન પાસેથી સંપાદન કરી ભારતિય સંગીત સંસારમાં ભારત તથા વિશ્વના સુપ્રસિદ્ધ તબલા વાદનાચાર્ય શ્રી અલ્લારખાં તબલા વાદનની કલામાં ઉંચ પ્રવિણ્ય પદ સંપાદિત કર્યું”. આપ સાહેબે તબલાવાદનની ઉંચ આરાધનાનું શિક્ષણ લઈ ગુજરાત, સ્વતંત્ર તબલાવાદન તથા સંગીતની ગાયકીના તબલા વાદનમાં ઉંચ સૌરાષ્ટ્ર, પંજાબ મહારાષ્ટ્ર આદિ પ્રાંતમાં તેમજ યુરોપ, અમેરિકા, પ્રતિષ્ઠા ધરાવો છે. આપે તબલા સ ગત સ્વ. શ્રી ઓમકારનાથજી
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005129 |
| Book Title | Gujaratni Asmita |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 1041 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 50 MB |