________________
બ્રહ્મકુડ
બ્રહ્મકુંડમાં ૧૩ ગરમ પાણીના કુંડ છે. કહેવાય છે કે આ કુંડમાં સ્નાન કરવાથી ચામડીના રોગો નાશ પામે છે. કુદરતી રીતે પહાડમાંથી નીકળતા આ કુંડનું ગરમ પાણી ક્યારેય બંધ થતું નથી.
પર્વત ચઢતાં જ રસ્તામાં જમણી બાજુ ‘પિપ્પલ-ગુહા’ નામનું એક સ્થળ આવે છે. ‘જરાસંધની બેઠક” તરીકે જાણીતું આ પથ્થર ઘર ‘પિપ્પલ-ગુહા” તરીકે ઓળખાય છે, જ્યાં ભગવાન બુદ્ધ (ઈ.સ. પૂર્વે પ૬૩-૪૮૩) અહીં ઘણી વાર આવતા હતા. આ ગુફાની નીચેના ભાગમાં નાની ગુફાઓ બનેલી છે.
| ‘જ્ઞાતાસૂત્ર'માં વર્ણિત નંદ મણિયારની વાવ, વીર પોષાણ જરાસંધનો કિલ્લો, શ્રેણિકનો ભંડાર, પાલી લિપિનો લેપ વગેરે ઐતિહાસિક સ્થળો આ પહાડ ઉપર છે. અહીં કુલ છ મંદિરો છે.
પ્રથમ શ્રી પુરુષાદાનીય પાર્શ્વનાથનું જિનાલય, બીજું શ્રી મહાવીરસ્વામીનું જિનાલય, ત્રીજું શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીનું બડામંદિર, ચોથું બડામંદિરના જ ચોકમાં આવેલું શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામીનું જિનાલય, પાંચમું શ્રી ગૌતમ ગણધરનું મંદિર તથા છઠું શ્રી ધન્ના-શાલિભદ્રનું મંદિર (મૂળનાયકે શ્રી મહાવીરસ્વામી), આમ છ મંદિરોમાં દર્શન-વંદન-પૂજા કરીશું.
