________________
कुत्रिकापण ]
[४५ लीधी त्यारे तेम ज राजा श्रेणिकना पुत्र मेधकुमारे दीक्षा लोधी त्यारे पण एटली ज कीमते पात्र. अने रजोहरण कुत्रिकापणमाथी खरीदवामां आव्यां हतां.
राजा चंडप्रद्योत व्यारे अवन्तिजनपद उपर राज्य करतो हतो त्यारे उज्जयिनीमां आवा नव कुत्रिकापण हता; तथा राजगृहमां श्रेणिकना राज्यकाळमां पण कुत्रिकायण हतो. वळी कुत्रिकापण साथे केटलीक लोकवार्ताओ पण जोडाई छे, जेमां कुत्रिकापणमां भूत पण मळता एम कडं छे.' आ प्रकारनी लोकप्रसिद्ध वार्ताओ कुत्रिकापणना वृत्तान्त साथे वणाई गई छे ए वस्तु ज बतावे छे के कुत्रिकापण ध्यारे केवळ भूतकाळनी वस्तु बनी गयो हतो त्यारे पण लोकमानसे एनी स्मृति केवी रीते संघरी राखी हती.
कुत्रिकापण जेम त्रिभुवननी सर्व वस्तुओनो भंडार हतो तेम इच्छित वस्तु संपादित करवानी लब्धिवाळा अथवा सकल गुणना भंडार साधुने 'कुत्तियावणभूआ ('कुत्रिकापण जेवा') कह्या छे.
[नोंधः-कुत्रिकापण विशेना आगमताहित्यना केटलाक प्रासंगिक उल्लेखो माटे जुओ अभिधानराजेन्द्र,' प्रन्थ ३. वळी सातमी अखिल भारत प्राच्यविद्या परिषदना अहेवालमां: मारो लेख 'ए नोट आन धी कुत्रिकापण' तथा 'इतिहासनी केडी' मां ग्रन्थस्थ , थयेलो लेख * कुत्रिकापण अर्थात् प्राचीन भारतना जनरल स्टोर्स' जोवो.]
१बकभा, गा. ४२१४ तथा ते उपरथी क्षेमकीतिनी वृत्तिः भसूअ, शतक १, उद्दे. ३३.
२ अकभा, गा. ४२१५ तथा ४२२०-२२; बृकसे, भाग ४, पृ. ११४४-४६.
३ एज ४ भसू, शतक :, उद्दे. ३३ ५ ज्ञाध, पृ. ५३ ६ बृकमा, गा. ४२२०; बृकशे, पृ. ११४५-४६
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
