Page Text
________________
પ્રતિભાઓ
૨૨૩ હતો. તેમણે માત્ર ૧૨ વર્ષની કિશોર વયે જ પ્રણામી ધર્મના પાઈએ પાઈ વસુલ કરીશ.” આજ સુધી સુલતાન સમક્ષ આદ્યસ્થાપક શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજ પાસેથી પ્રણામી ધર્મની હિંમતપૂર્વક કોઈ બિનઈસ્લામીએ આવી રજૂઆત કરી ન હતી. દીક્ષા લીધી હતી. સતત ૧૫ વર્ષ સુધી ધર્મચિંતન કરવા છતાં તેથી પ્રભાવિત થઈ સુલતાને આદરપૂર્વક ખેતાભાઈની જપ્ત તેમને પૂર્ણબ્રહ્મ પરમાત્માનો સાક્ષાત્કાર ન થવાથી તેઓ શરીરને થયેલી તમામ મિલ્કત પરત અપાવી. એમ કરતાં મહારાજ ભારે કષ્ટ આપીને ઉગ્ર તપ કરવા લાગ્યા. શરીર અત્યંત નબળું ઠાકુરને અરબસ્તાનમાં ૪ વર્ષ પસાર થયાં હતાં. આમ શ્રી પડી ગયું ત્યારે ગુરૂજીએ તેમને યોગ્ય સમયે જરૂર સાક્ષાત્કાર મેહેરાજ ઠાકુરે અરબસ્તાનની પ્રથમ મુલાકાત વખતે થશે, તે માટે ધીરજ રાખવાનું કહી તેમનું મન લૌકિક કાર્યો તરફ અરબસ્તાનમાં ૪ વર્ષ રોકાઈને એ વિદેશી ધરતી પર ભારતીય વાળવા માટે તેમને વિ.સં. ૧૭૦૩ માં અરબસ્તાન મોકલ્યા. ધર્મ-સંસ્કૃતિનો પ્રચાર કર્યો હતો. અરબસ્તાનની પ્રથમ ધર્મયાત્રા
અરબસ્તાનની બીજી ધર્મયાત્રા: અગાઉ નોંધ્યું તેમ જામનગરના ખેતાભાઈ બસરા રહીને અરબસ્તાનની પ્રથમ ધર્મયાત્રાથી પરત આવીને શ્રી ધમધોકાર વેપાર ચલાવી લાખોપતિ લોહાણા શેઠ તરીકે પ્રસિદ્ધ મેહેરાજ ઠાકુરે ધ્રોલ રાજ્યની સેવા તથા ધર્મચિંતનમાં સમય થયા હતા. તેઓ પૈસા કમાવાની લાલચમાં ડૂબી ગયા હતા. ૨૫ વ્યતીત કર્યો હતો. ત્યારબાદ તેમના ગુરૂ શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજને વર્ષ થયા છતાં સ્વદેશ ગયા ન હતા. તેથી ગાંગજીભાઈની પરમધામ જવાનો પોતાનો સમય નજીક લાગવાથી તેમણે મેહેરાજ વિનંતિને માન આપીને શ્રી દેવચંદ્રજી મહારાજે, મેહેરાજ ઠાકરને ઠાકુરને બોલાવીને પ્રણામી ધર્મના પ્રચાર-પ્રસાર કરવાની તમામ ખેતાભાઈને સ્વદેશ લઈ આવવા અરબસ્તાન મોકલ્યા. વિ.સં.
જવાબદારી તેમને સોંપી હતી. પરંતુ મેહેરાજ ઠાકુર ગુરૂજીના પુત્ર ૧૭૦૩ ના ફાગણ માસમાં ૪૦ દિવસની વહાણની મુસાફરી બિહારીજીને ગાદી પર બેસાડીને પોતે ધર્મપ્રચારના કાર્યમાં લાગી કરી, મેહેરાજ બસરા જઈ ખેતાભાઈને મળ્યા. અને ગુરૂઆશા ગયા હતા. તેથી પ્રણામી સમાજમાં મહામતિ શ્રી પ્રાણનાથજી તથા મોટાભાઈ ગાંગજીભાઈની આજ્ઞા મુજબ તેમને સ્વદેશ
તરીકે પ્રસિદ્ધ થયા હતા. ધર્મપ્રચાર કરતાં કરતાં તેઓ દીવ બંદરે આવવા સમજાવ્યા. ખેતાભાઈ સ્વદેશ આવવા તૈયાર થયા અને આવ્યા હતા. દીવમાં તેઓ ધર્મપ્રચાર કરતા હતા તે દરમ્યાન અરબસ્તાનના અન્ય શહેરોમાં પથરાયેલા પોતાના ધનને ભેગું વિ.સં. ૧૭૨૪માં કેટલાક આરબ ચાંચિયાઓ દીવ બંદર પર કરવા લાગ્યા. દરમ્યાન મેહેરાજ ઠાકર એ વિદેશી ધરતી પર ધસી આવી, દીવનાં સ્ત્રી-પુરુષોને તથા ધનદૌલતને લૂંટી ગયા પ્રણામી ધર્મનો પ્રચાર કરવા લાગ્યા. એ અરસામાં સૌરાષ્ટ્રના હતા. અને સ્ત્રી-પુરુષોને અરબસ્તાન લઈ જઈ બંદીવાન બનાવ્યાં અનેક વેપારીઓ પરિવાર સાથે અરબસ્તાનમાં સ્થિર રહી વેપાર હતાં. મહામતિ શ્રી પ્રાણનાથ તે બંદીવાનોને છોડાવવાના મક્કમ કરતા હતા. તેઓ ભારતીય ધર્મ-સંસ્કૃતિથી વિમુખ થતા જતા નિર્ધાર સાથે અરબસ્તાન પહોંચ્યા. અરબસ્તાનની આ તેમની હતા. તેવે વખતે શ્રી મેહેરાજ ઠાકરે તેમને તથા ખેતાભાઈને બીજી ધર્મયાત્રા હતી. માનવ દેહની ક્ષણભંગુરતા, સંસારની અસારતા, ગુરૂકૃપાનો ઇસ્લામ ધર્મના પ્રભાવવાળા અરબસ્તાનમાં વેપારી મહિમા વગેરે ભારતીય ધર્મનું તત્ત્વજ્ઞાન સમજાવતા હતા. કારણોસર, સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છના અનેક લુહાણા વેપારીઓ વસતા ખેતાભાઈને લાંબા સમયનો વેપાર સમેટતાં ૪ વર્ષ વ્યતીત થયાં. હતા. પરંતુ તેઓ હિંદુધર્મ અને સંસ્કૃતિથી વિમુખ થતા જતા હતા. એ સમય દરમ્યાન ખેતાભાઈનું આકસ્મિક અવસાન થયું. તેમની કારણ કે હિંદુ ધર્મના સાધુ-સંતો પણ અરબસ્તાનમાં ઉપદેશ મિલ્કતનો અરબસ્તાનમાં કાયદેસરનો વારસદાસ ન હોવાથી આપવા જવાની હિંમત કરી શકે તેમ ન હતા. તે વખતે મહામતિ બસરાના હાકેમે તેમની મિલકત જપ્ત કરી લીધી. તેને છોડાવવા શ્રી પ્રાણનાથજી અરબસ્તાન પહોંચી ગયા. અને મસ્કત તથા મહારાજ ઠાકુરે બસરાના હાકેમને રૂબરૂમાં મળીને હિંમતપૂર્વક અબ્બાસી બંદરે લગભગ બે વર્ષ સુધી રોકાઈને, ભારતીય ધર્મ જણાવ્યું કે “બે માસથી ખેતાભાઈની મિલ્કત તમારા અને સંસ્કૃતિથી વિમુખ થયેલા ભારતના લોકોને તથા આરબ અધિકારીઓએ જપ્ત કરી છે. તેઓ મારી અરજ સાંભળતા પ્રજાને, હિંદુધર્મ, પ્રણામી ધર્મ, ભારતીય સંસ્કૃતિ અને સંસ્કારોનું નથી. તેમનો ઇન્સાફ તો ખુદા કરશે. હું આપની પાસે ન્યાય માગું મહત્ત્વ સમજાવી તેમને સુસંસ્કૃત બનાવવાના પ્રસંશનીય પ્રયાસો છું. જો આપ ન્યાય નહિ આપો તો કયામતના સમયે ખુદા કર્યા હતા. તેમનાં એ કાર્યોની નોંધ પ્રણામી ધર્મના વીતક આપનો ન્યાય કરશે ત્યારે હું હાજર થઈને આપની પાસેથી સાહિત્યમાં ગૌરવપૂર્વક કરવામાં આવી છે. એ વિગત ૧૭ મી
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005123 |
| Book Title | Pathdarshak Pratibhao |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Arihant Prakashan |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 834 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 41 MB |