________________
૧૦૭૨
જિન શાસનનાં સવાયા શ્રાવક, ધર્મનિષ્ઠ ધુરંધર પ્રતિભા, અમૂલ્ય રતન એટલે શ્રી મૂળવંતભાઈ. નાનપણથી જ માતાપિતા સદ્ગુણી શ્રમણોપાસક
દ્વારા ધાર્મિક સંસ્કારોને પામેલા તો હતા જ. પરંતુ આ તો જાણે
કોઈ સમકિતી જીવ અધૂરી આરાધના પૂરી કરવા અવતર્યો હોય શ્રી મૂળવંતભાઈ દોમડિયા
તેવું તેમનું જીવન હતું. પોતે મોટા હતા આથી નાના ભાઈઓ આપણા તીર્થકર તથા બહેનોના શિક્ષણ, સગપણ, લગ્ન વગેરે બધી જ ભગવંતોએ ચાર તીર્થ સ્થાપેલા છે.
જવાબદારી ખૂબ સુંદર રીતે પૂર્ણ કરી. એક બહેન કે જેઓ જેમાં સાધુ-સાધ્વી-શ્રાવક અને મંદબુદ્ધિના તથા અપંગ હતા તેમને પણ તેમનું આયુષ્ય પૂર્ણ થયું શ્રાવિકાનો સમાવેશ થાય છે. ત્યાં સુધી ખૂબ સુંદર રીતે સાચવ્યા. માત્ર કુટુંબીઓ કે સગાઓ શ્રાવકને આપણે શ્રમણોપાસક માટે જ નહિ પરંતુ કોઈપણ સાદ પાડે ત્યાં હાજર થઈ જાય તરીકે પણ ઓળખીએ છીએ. તેવો પરોપકારી, કરુણાવંત આત્મા હતો. શ્રમણોપાસક કોને કહેવાય?
બધા માટે ખૂબ જ લાગણી અને પોતાનાથી બનતું બધું તેના ઉત્તરમાં કહી શકાય કે જ કરવા તેઓ તૈયાર હોય આમ છતાં આ બધી જ સેવા
(૧) જેઓ શ્રમણધર્મની ઉપાસના નિઃસ્વાર્થ ભાવે કરતા. કોઈની પાસેથી કોઈપણ જાતની એક કરવા કટિબદ્ધ બને, પ્રતિમાને ધારણ કરે, શ્રમણની ઉપાસના પણ અપેક્ષા વિના બસ બધાને મદદરૂપ જ થવું એ એક જ કરે તે. (૨) જડ-ચેતનનો વિવેક કરી ભિન્ન એવા આત્માનું
માત્ર ઉદ્દેશ. નાનપણથી જ ધાર્મિક સંસ્કારો દૃઢ થઈ ગયા હતા સતત શ્રવણ-મનન-ચિંતન કરતાં મનના પરિણામોને વિશુદ્ધ તે એવો કેસરિયો રંગ લાગ્યો હતો કે બધા ભાઈ-બહેનોને બનાવે તેનું નામ શ્રાવક. (૩) બાર વ્રતધારી એટલે કે પાંચ રંગે–ચંગે પરણાવ્યા પરંતુ પોતે આજીવન બ્રહ્મચર્યવ્રત અંગીકાર અણુવ્રત, ત્રણ ગુણવ્રત, ચાર શિક્ષાવ્રતનું દ્રવ્યથી અને ભાવથી
કર્યું. સાદગી તો જાણે તેના વ્યક્તિત્વનો પર્યાય. જાણીતા, પાલન કરે છે. અહિંસા, સત્ય, અદત્તાદાન, બ્રહ્મચર્ય અને
નામાંકિત, હોંશિયાર સ્ટ્રેચરલ એન્જનિયર હોવા છતાં ખાદીના અપરિગ્રહને અંશથી છૂટછાટ સાથે ધારણ કરી દિશા દ્રવ્યની કપડાં જ પહેરતા એટલું જ નહિ દેખાવમાં સાવ સામાન્ય લાગે મર્યાદા કરે, અનર્થાદંડના પાપથી બચે, આર્ત-રૌદ્ર ધ્યાન છોડી તેવું આ વામન વ્યક્તિત્વ આવું વિરાટ હશે તેની કોઈ તેમને ધર્મધ્યાનમાં પ્રવૃત્ત થવા સદાયે પુરુષાર્થ કરનાર, ૧૪ નિયમના જોઈને કલ્પના પણ ન કરી શકે. ધારક, અસમાધિથી બચવા સમાધિ ધારણ કરવા ૯મું સામાયિક
| સામાયિક, ઉભયકાળ પ્રતિક્રમણ, પાંચ જ દ્રવ્યોની વ્રત આદરે, અતૃપ્તિને ટાળવા નિયમો ધારણ કરે, સંયોગ આદિ
મર્યાદા, રોજ ૫૧ લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ, પૌષધ, ઉપવાસ મૂછંભાવનો ત્યાગ કરી પૌષધવ્રત કરે તેમ જ સપાત્રમાં દાન
વગેરે ચાલુ જ હોય. એકવાર સંઘપ્રમુખ શ્રી દુર્લભજીભાઈ આપવા સતત ભાવનાવંત અને ઉદ્યમવંત બને તે સાચો શ્રાવક.
વિરાણીને ત્યાં પાખી પ્રતિક્રમણ કરાવવા જવા માટે કોઈ આજના આ કળિયુગમાં, પંચમ આરામાં પણ જેનું
જાણકાર ન મળ્યા. આથી આ વાત તેમના હૃદયમાં ઊંડો ઘા જીવન ભગવાન મહાવીરના સાચા શ્રાવકની યાદ દેવડાવે એવા આપી ગઈ અને તેમાંથી જ વિચારણાને અંતે પ્રતિક્રમણ મંડળ સદ્ગુણી શ્રમણોપાસક કહી શકાય તેવા શ્રી મૂળવંતભાઈ
આકાર પામ્યું. પૂ. મૂળવંતભાઈએ અથાગ પરિશ્રમથી તેમના દોમડિયાનું જીવન એ ચોથા આરાના શ્રાવકની યાદ દેવડાવે છે. સાથી મિત્રો શ્રી પ્રેમચંદ પારેખ તથા શ્રી પ્રવિણભાઈ મહેતાને પુણિયા શ્રાવકને તો આપણે પ્રત્યક્ષ જોયા નથી પરંતુ પૂ. સાથે રાખી આ મંડળની નાનકડા બીજથી શરૂઆત કરેલ. મૂળવંતભાઈનું જીવન એમની યાદ તાજી કરાવ્યા વિના રહેતું સમગ્ર એશિયાભરમાં આવી ઉમદા પ્રવૃત્તિ પ્રથમ વખત શરૂ નથી. લાખો-કરોડો રૂપિયા કમાઈ શકવાની તાકાત હોવા છતાં
કરનાર શ્રી સ્થાનકવાસી જૈન પ્રતિક્રમણ યોજનામંડળની જેમણે એક પાઈનો પણ પરિગ્રહ ભેગો ન કર્યો એવા આ
સરાહના થયેલ સાથે સાથે દેશ-પરદેશમાં આ પ્રવૃત્તિને અપરિગ્રહી તપસ્વી આત્માનો જન્મ તા. ૨૮-૧૦-૧૯૩૮ના વધાવવામાં આવેલ. આ મંડળમાં જોડાનાર બાળકોને સુંદર રોજ થયેલ હતો.
રીતે, મોટા અવાજથી, વિધિ સહિત સામાયિક અને પ્રતિક્રમણ પિતા ગુલાબચંદુભાઈ અને માતા લાભકુંવરબેનનું આ કરાવવાની તાલીમ આપવી, બાળકોનું બહુમાન કરવું, પ્રતિક્રમણ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org