Page Text
________________
૩૬
જિન શાસનનાં (૧) અશ્વિની નક્ષત્ર = (મલ્લિનાથજી અને રોહા જેવો પ્રત્યુત્પન્ન શક્તિયુક્ત બુદ્ધિમાન હોય કે પુષ્પશાલ નેમિનાથજી) અશ્વ જેમનું લાંછન છે તે સંભવનાથ પ્રભુના જેવો જીવ વિનયવાન હોય તે બધાય ગુણો ક્ષાયોપથમિક હોય શાસનમાં કોઈ કેવળી ભગવંતે એક બાળકને મહોત્સવ વગેરે છે. જ્યાં સુધી શ્રેણિક કે શ્રીકૃષ્ણ જેવું ક્ષાયિક સમકિત ન પ્રગટે વિના જ, વિના વિલંબે દીક્ષા આપી. ઓઘો લઈ નાચતો દીક્ષાર્થી ત્યાં સુધી કાળ-સંયોગ-ભવ કે અન્ય આધારે ઉત્પન્ન ભાવ બાળ પડ્યો અને આકસ્મિક મરણ થયું. પિતા અને પરિવાર ઉપર સંપૂર્ણ ભરોસો ન કરી શકાય. પછી સંસ્કૃત-પ્રાકૃતશોકગ્રસ્ત બની ગયા, પણ તે અપત્ય તો મૃત્યુ પછી દેવતા બની અંગ્રેજી કે ન્યાય વગેરેના ઊંચા અભ્યાસના આધારે મોટાઈ ગયો હતો, જેણે દેવલોકથી આવી પિતાને પોતાનાં દર્શન મનાવવી તે તો પોતાની જ આંખોને ધુમાડાથી ભરી પછી કરાવ્યા. સંદેશ એ છે કે ચાસ્ત્રિજીવનની પાલના વગર જ પશ્ચાત્તાપના આંસુ પાડવા જેવું છે. સંદેશ એ છે કે જેમ ફક્ત પ્રવજ્યા પ્રાપ્તિની તલપ જ જો દેવગતિ અપાવી શકે નદીની રેતી, પ્યાલો અને ચાળણીના ટૂચકા દ્વારા સાગરાચાર્ય તો સવિશુદ્ધ પાળેલું સંયમ મોક્ષ કેમ ન આપી શકે? ધન્ય છે બોધ પામ્યા તેમ મળેલા જ્ઞાનનો મદ લગીર ન કરવો. વૈરાગી બાળના વિરાગને અને ધન્યાતિધન્ય છે કેવળી ભગવંતોની
(૫) મૃગશીર્ષ નક્ષત્ર = મુ (સંભવનાથજી) :અપ્રમત્તદશાને.
મૃગ એટલે હરણ, જેણે સીતાદેવીના અપહરણ થવામાં ભાગ () ભરણી નક્ષત્ર = ભ (શાંતિનાથજી) ભરતી ભજવેલ. તે જ મગનું બીજું નામ છે કુરંગ, જેણે નેમિનાથજીના અને ઓટ એ તો સમુદ્રનો સહજ સ્વભાવ છે. બન્નેય દશામાં
લગ્નસમયે રાજીમતીનું મનોભંગ કરી રંગમાં ભંગ પાડેલ. સમુદ્ર સુકાઈ નથી જતો, બલ્ક તેના તરંગો ચાલુ જ રહે છે.
ઉજ્વળ ચંદ્રને પણ કલંકિત દેખાડનાર મૃગનું ચિહ્ન કહેવાય છે. શાલિભદ્ર શ્રેષ્ઠીનો જીવ પૂર્વભવમાં દરિદ્ર રબારી પુત્ર હતો,
આ બધીય વાત લૌકિક છે. લોકોત્તર વાર્તા એ છે કે તોયે સુપાત્રદાન કરી ધર્મ આરાધ્યો. ભોગકર્મનો ઉદય થતાં
મૃગલાંછનધારી શાંતિનાથજી તે જ ભવમાં ગૃહસ્થદશામાં રાજગૃહિમાં મુખ્ય ધનવાન શ્રેષ્ઠી બન્યા તોયે વૈરાગ્ય બળે દીક્ષા
ચક્રવર્તી અને ચારિત્ર જીવનમાં તીર્થકર બની ગયા તેના મૂળમાં લઈ કષ્ટો સહ્યાં છે. પ્રભુ પાર્શ્વનાથ કે સોળ સતીઓના જીવનમાં
તો મેઘરથરાજાના ભવમાં એક બાજપક્ષીની ખાતર સ્વયંનું માન-અપમાન, ઉત્થાન-અવમાનના કેટલાય પ્રસંગો આવી બલિદાન આપવાની તૈયારી દેખાડનાર જીવદયાની ભાવનાથી ગયા છતાંય ધર્મી આત્માઓ હતા તો શુભભાવના તરંગો કોણ
ઉત્પન્ન ઉગ્ર શાતાવેદનીય કર્મ છે. અહિંસા પરમો ધર્મ છે. રોકી શક્યા? સંકેત એવો છે કે જેને ઘર્મ આરાધવો છે, તેને બહાનાં નથી હોતાં અને ભાવના વિના તો બહાનાઓ પાર
(૬) આદ્રા નક્ષત્ર = આ :–આજ આદ્રા નક્ષત્ર વિનાના હોય છે.
પછીના પ્રથમ વરસાદ પશ્ચાતુ વિચરણ કરતાં સાધુ-સાધ્વી
ભગવંતો નિકટના યોગ્યક્ષેત્રમાં સંયમ સાધના અને સૂક્ષ્મ (3) કૃતિકા નક્ષત્ર = કુ (કુંથુનાથજી) :–કૃત,
જયણા હેતુ વસતી યાચીને વર્ષાવાસ કરતાં હતાં. કારિત તો ઠીક, પણ અનુમોદિત દોષ પણ વ્રતધારી સંયમીઓ
ગૃહસ્થોના પરિચયો ઓછા રાખતાં હતાં પણ સામેથી આવેલા મનથી નથી ઇચ્છતા. તેથી જ તેઓ લોક વ્યવહારથી અલગ પડે
પ્રત્યેકને પમાડ્યા વગર પાછા જવા ન દેતા હતા. આ. છે. સંસારમાં રહેવા છતાંય અસંસારી કહેવાય છે. લાચારીવશ
સુસ્થિતસૂરિજી અને આ. પ્રતિબદ્ધસૂરિજીની નિશ્રામાં થયેલ કોઈ દોષ સેવવા કે શિષ્યો કે સેવકો પાસે દોષ સેવરાવવું
બીજી આગમવાચના અને કલિંગ પ્રદેશના તીર્થસ્વરૂપ અથવા કોઈ સેવતાને પ્રોત્સાહન આપવું એ ત્રણેય પ્રવૃત્તિઓ
કુમારગિરિ (ભુવનેશ્વરની નિકટ) પર્વત ઉપરની રાજા એકસમાન દોષજનક બને છે. કહ્યું પણ છે કે કરણ,
ખારવેલની બનાવેલી ૧૧ ગુફાઓનો ઇતિહાસ જાણવા જેવો કરાવણ ને અનુમોદન સરખાં ફળ નીપજાવે. બળભદ્ર,
છે. સારમાં સંયતોના ચાતુર્માસ સ્વની આરાધના માટે થતા રથકાર અને હરણ એ ત્રણેય ઝાડની ડાળી તૂટતાં મરણ-શરણ
હતા. શાસનપ્રભાવના માટે જ નહિ. થયાં પણ દેવગતિ પામ્યા જ્યારે ચેડા-કૂણિક સંગ્રામમાં મરનાર અને મારનાર સૌ દુર્ગતિમાં ગયા છે.
(૭) પુનર્વસુ નક્ષત્ર = પુ (અભિનંદન સ્વામીજી)
પુનઃ પુનઃ શાસ્ત્રકારો ભારપૂર્વક જણાવે છે કે અહિંસા, સત્ય, (૪) રોહિણી નક્ષત્ર = રો (અજિતનાથજી) –
અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય, અપરિગ્રહ વગેરે મહાવ્રતો કે શ્રાવકજીવનના
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005120 |
| Book Title | Jinshasan na Zalhlta Nakshatro Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Arihant Prakashan |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 720 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 35 MB |