________________
૧૫૦
ધોમાં, તે ગ્રંથમાં વર્ણવાએલી છે. આ બધી હકીક્તા જોતાં એ વાત સ્પષ્ટ માલુમ પડે છે કે, સમાજ પાસેથી ધન લઈને કાર્ય કરનારા નિસ્પૃહ આચાર્યોને વંશ ધીરે. ધીરે સસ્પૃહ થયે હેય અને પિતાની પાસે પણ પૈસા રાખી પિતાના વડિલેને માર્ગ ટકાવી રહ્યા હેય. સંઘપટ્ટકમાં વર્ણવાએલા ચિત્યવાસની શરુઆતના ઇતિહાસમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, “ જ્યારે શ્રાવકે ધાર્મિક કાર્યો તરફ દુર્લક્ષ્ય કરવા લાગ્યા અને કેટલીક ધાર્મિક પ્રવૃત્તિ એ કે, જે શ્રાવકને કરવા ગ્ય હતી, તે બંધ પડવા. લાગી તે સમયે એ બધી પ્રવૃત્તિઓને ચાલુ રાખવા માટે અને એ ધાર્મિક કાર્યોને સંભાળવા માટે નિર્ગથ સાધુઓને પણ પિતાના સંચમને ભેગ આપ પડયે હતે– મંદિરાદિની વ્યવસ્થા કરવી પડી હતી અને તે માટે પૈસા. વિગેરેને સંપર્ક, તેને હિસાબ અને લેવડદેવડ વિગેરે પણ ઘણું કરવું પડતું હતું.' ' જે ઉપર જણાવ્યું છે કે, આ માધ્યમ માર્ગ તરફ વળે સાધુ-સંઘ. ધર્મની રક્ષા માટે ધીરે ધીરે ધનાદિ પ્રપંચ તરફ પણ વન્ય હતું, તે હુકકતને એ ચિત્યવાસના પ્રારંભને ઈતિહાસ પણ પુષ્ટિ આપે છે. નેધ થએલી જોઈ શકાય છે. રાજા કુમારપાલ જિનમંદિરમાં વારવધુ (વેસ્થા) એ દ્વારા આરતી કરાવતો હતો, એ પણ અત્યવાસની અસર છે. "निसि निविसिऊण पट्टे आरत्तिय-मंगलाई कारवइ। वारवहनिवहेणं मागहाणगिज्जमाणगुणो। ( कुमारपालना समસજા સોમ.)
