________________
ગુણસ્થાનક બંધપ્રકૃત્તિ
છઠ્ઠું
૬૩
સાતમું
૫૮/૫૯
આઠમું
૨૬ થી૫૮
નવમું
૧૮થી ૨૨
દશમું
૧૭
...અગીયારમું
બારમું
તેરમું
તત્ત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર અભિનવટીકા બંધવિચ્છેદ અબંધ સંવર કેટલો થાય
૨
૫૫ પ્રકૃતિનો ૬૧/૬૨ પ્રકૃતિનો ૬૨થી૯૪ પ્રકૃતિનો ૯૮થી૧૦૨પ્રકૃતિ નો
૧
૧
૧
૫૫
૬૧/૬૨
૬૨ થી૯૪
૯૮થી૧૦૨
૧૦૩
૧૧૯
૧૧૯
૧૧૯
ચૌદમું
૧૨૦
નોંધઃ- બંધ વિચ્છેદ પ્રકૃત્તિનો જ આસ્રવ નિરોધ સમજવો. ઉપરોકત સારણી નું સ્પષ્ટીકરણઃ
૧૦૩ પ્રકૃતિનો
૧૧૯ પ્રકૃતિનો
૧૧૯ પ્રકૃતિનો
૧૧૯ પ્રકૃતિનો
૧૨૦ પ્રકૃતિનો
[૧] પહેલા ગુણઠાણેઃ- તીર્થંકર નામકર્મ,આહારક શરીર અને આહારક અંગોપાંગનો બંધ હોતોનથી,અર્થાત્ ૧૧૭ પ્રકૃત્તિનો જ બંધ સંભવે છે. છતાં આ ત્રણ પ્રકૃત્તિના આશ્રવનો
નિરોધ ન કહેવાય કારણકે ત્યાં એ ત્રણના આશ્રવનો સંભવ જ નથી ગણ્યો.
[૨]બીજા ગુણઠાણેઃ-નરકાયું,નરકગતિ,નરકાનુ પૂર્વી,એકેન્દ્રિય,બેઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય જાતિ,સ્થાવર-સૂક્ષ્મ-સાધારણ અને અસ્થિર ચારનામકર્મ, હુંડક સંસ્થાન,આતપ નામકર્મ,સેવાર્ત સંહનન,નપુંસક વેદ અને મિથ્યાત્વ મોહનીય એ ૧૬ કર્મપ્રકૃત્તિ ઓને બંધ વિચ્છેદ પ્રથમ ગુણસ્થાનકને અંતે થઇ જ જાય છે. તેથી આ ૧૬ કર્મપ્રકૃત્તિઓના આશ્રવનો નિરોધ-સંવર થઇ જાય છે.
અને તીર્થંકરનામ તથા આહારક દ્વિક ના આશ્રવ [-બંધનો] સંભવ ન હોવાથી બીજે ગુણઠાણે ૧૯ ન બંધાય પણ આ ત્રણ અબંધ પ્રકૃત્તિ કહેવાય.
[૩]ત્રીજે ગુણઠાણેઃ- કુલ ૪૧ પ્રકૃત્તિનો બંધ વિચ્છેદ કહ્યો છે. જેમાં ૧૬ પ્રકૃત્તિનો બંધ વિચ્છેદ તો પ્રથમ ગુણઠાણાને અંતે થઇ જાય છે બીજી પચીસ પ્રકૃત્તિમાં:
તિર્યંચાયુ,તિર્યંચગતિ,તિર્યંચાનૂપર્વી,નિદ્રા નિદ્રા પ્રચલા પ્રચલા અને થિણધ્ધિનિદ્રા, દુર્ભગ-દુઃસ્વર અને અનાદેય નામકર્મ, અનંતાનુબંધી-ક્રોધ-માન-માયા-લોભ, ન્યગ્રોધ પરિમંડલ,સાદિ, કુબ્જ અને વામન ચાર સંસ્થાન, ૠષભનારાચ, નારચ,અર્ધનારાય અને કીલિકા એ ચાર સંઘયણ,નીચગોત્ર,ઉદ્યોતનામકર્મ,અશુભ વિહાયોગતિ અને સ્ત્રી વેદ એ પચીશ પ્રકૃત્તિનો બંધવિચ્છેદ થાય છે.
બીજા ગુણ સ્થાનક ને અંતે આ ૪૧ પ્રકૃત્તિનો બંધ વિચ્છેદ અર્થાત્ આસ્રવ નિરોધ થઇ જ જાય છે અને પાંચ અબંધ પ્રકૃત્તિ કહી છે જેમાંની ત્રણ અબંધ પ્રકૃત્તિ પૂર્વના ગુણઠાણા મુજબ સમજી લેવી –વધારામાં મનુષ્ય અને દેવાયુનો બંધ પડતો નથી.
[૪]ચોથે ગુણઠાણેઃ- પણ કુલ ૪૧ પ્રકૃત્તિનો જ બંધ વિચ્છેદ થાય છે અર્થાત્ આસ્રવ નિરોધ આ ૪૧નો તો થાય જ છે. પણ કુલ અબંધ પ્રકૃત્તિ જે ત્રીજે ગુણઠાણે પાંચ હતી તે ઘટીને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org