________________
૨૨ : શ્રીમદ્દ અને ગાંધીજી ઉપરાંત બીજા બે પત્રો મળે છે. તેમાંના એક પત્રમાં શ્રીમદે આત્માનાં છ પદ સમજવાની અગત્ય બતાવી છે, અને બીજામાં જ્ઞાતિવ્યવહારની આવશ્યકતાને પ્રશ્ન જુદા જુદા દૃષ્ટિબિંદુથી ચચ્ચે છે. પોતાના ખ્રિસ્તી તેમજ મુસ્લિમ મિત્રોને ત્યાં ભેજન લેવું તે ધર્મની દષ્ટિએ ચોગ્ય ગણાય કે કેમ તે બાબત ગાંધીજીને આફ્રિકામાં પ્રશ્ન થયો હતો. તે વિશે શ્રીમદ્દ પાસે માર્ગદર્શન માગતાં, તેના ઉત્તરરૂપે શ્રીમદે આ પત્રમાં આર્ય આચારવિચાર, આર્ય-અનાર્ય ક્ષેત્ર, ભક્ષ્યાભક્ષ્ય વિવેક, વર્ણાશ્રમ ધર્મની અગત્ય, વ્યવહારધર્મ વગેરે વિશે ખુલાસાપૂર્વક લખ્યું છે.
આમ આ ત્રણે પત્રોમાં આપણને આધ્યાત્મિક તથા વ્યાવહારિક એમ બંને પ્રકારની ચર્ચા જોવા મળે છે. શ્રીમના અન્ય મુમુક્ષુઓને લખાયેલા પત્રમાં મુખ્યત્વે આમા, સત્સંગ, સમકિત આદિ વિશેનું ચિંતનાત્મક લખાણ જ જોવા મળે છે. પણ શ્રીમદૂને ગાંધીજીએ વ્યવહારુ અને ધર્મની દૃષ્ટિએ પૂછયા હેવાથી તેના ઉત્તરમાં વ્યવહારુ ચર્ચા પણ મળે છે,
Jain Education InternationaFor Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
