________________
૨૭૬
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે કારણે. એટલે સાધુવેશ જોઈને જે બુદ્ધિ તેઓને થાય છે એ વિશિષ્ટ સદાચાર જોઈને થતી બુદ્ધિરૂપ હોઈ તેઓ માટે “આલય વિહારાદિ જોઈને થતી બુદ્ધિરૂપ' જ હોય છે. કારણકે તેઓ માટે વિશિષ્ટ સદાચાર એ જ આલયવિહારાદિ છે. માટે એ બુદ્ધિ ધર્મજનિકા બને.
પ્રશ્ન : શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મહારાજે પ્રથમ અષ્ટકમાં આ પ્રમાણે કહ્યું છે.
यस्य संक्लेशजननो रागो नास्त्येव सर्वथा ! न च द्वेषोऽपि सत्त्वेषु शमेन्धनदवानलः ।। न च मोहोऽपि सज्ज्ञानच्छादनोऽशुद्धवृत्तकृत् । त्रिलोकख्यातमहिमा महादेवः स उच्यते ।। - આમાં રાગાભાવ, દ્વેષાભાવ, મોહાભાવ અને ત્રિલોક પ્રસિદ્ધ મહિમા હોવા રૂપે મહત્ત્વ કહ્યું છે એ જણાય છે. જ્યારે તમે તો અવિસંવાદીવચન રૂપે મહત્ત્વ કહ્યું છે. એટલે આપ્ત પુરુષનો વિરોધ નહીં થાય ?
ઉત્તર : રાગ, દ્વેષ અને મોહ આ ત્રણમાંના કોઈથી પણ વચન વિસંવાદી (અસત્ય) બને છે એવું શાસ્ત્રમાં જણાવ્યું છે. એટલે અવિસંવાદી વચનરૂપે જે મહત્ત્વ કહ્યું છે એનાથી જ રાગાભાવ, ઉષાભાવ અને મહાભાવ રૂપે મહત્ત્વ હોવું પણ સૂચિત થઈ જ જાય છે. વળી ક્ષાયિકભાવોથી સંગત એવી બાહ્યસંપત્તિ રૂપે જે મહત્ત્વ કહ્યું છે તેનાથી ત્રિલોકખ્યાત મહિમા હોવા રૂપે મહત્ત્વ હોવાનું પણ કથન થઈ જ જાય છે. માટે કોઈ વિરોધ થતો નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org