________________
૪૧
વાઈ, આંચકી, ખેંચ (એપિલેપ્સી)
એપિલેપ્સીનો ઍટેક એટલે કે ખેંચ આવે ત્યારે આટલી બાબતો અચૂક ધ્યાનમાં રાખો: ૧. દર્દીને એક પડખે સુવાડીને કપડાં ઢીલાં કરવાં. જીભને
ઈજા ન થાય તે માટે મોઢામાં ધીમેથી રૂમાલ અથવા ગૉઝપીસ મૂકવો પણ આ માટે પણ બહુ જોર ન કરવું. તરત જ ડૉક્ટરની સારવારની વ્યવસ્થા કરો. દર્દીને ઈજા થાય અથવા વારંવાર ખેંચ આવે તો ડૉક્ટરી 'સલાહ લેવી જોઈએ. જરૂર પડ્યે નસમાં Lorazepam અથવા Diazepamનું ઇજેક્શન આપવાની વ્યવસ્થા કરવી અથવા દર્દીને તાત્કાલિક દવાખાનામાં દાખલ
કરવો. એપિલેપ્સીના દર્દી સ્વાથ્યપૂર્ણ જીવન જીવી શકે છે, લગ્ન કરી શકે છે અને મહિલાદર્દીઓ ગર્ભ પણ ધારણ કરી શકે છે. ગર્ભાવસ્થા સમયે ખેંચ માટેની અમુક દવાઓના ઉપયોગથી આવનાર બાળકને મોટે ભાગે ક્ષતિ પહોંચતી નથી, જેમ કે કાર્લામેઝેપિન, લેમોટ્રિઝિન અને લીવાટીરાસિટામ. પરંતુ જો દવા બંધ કરી દેવાથી ખેંચ આવે તો તેમાં ઑક્સિજન(પ્રાણવાયુ) ન મળવાથી બાળકને થતું નુકસાન વધુ ખરાબ પુરવાર થાય છે તેથી સગર્ભાએ દવા અવશ્ય લેવી પડે. એપિલેપ્સીની તપાસ : તપાસ માટે ખેંચનો સવિસ્તર અહેવાલ તૈયાર કરવો જોઈએ. જેણે ખેંચ જોઈ હોય તે વ્યક્તિની પાસેથી તમામ ઝીણવટભરી માહિતી એકત્રિત કરવી જોઈએ. પછી ખેંચનો પ્રકાર, સારવારની પદ્ધતિ અને રોગ વિશેની વધુ માહિતી જાણવા માટે મગજનો ગ્રાફ (ઈ.ઈ.જી.), મગજનો ફોટો (એટલે કે સી.ટી. સ્કેન) અને મુખ્યત્વે એમ.આર.આઈ. નામનો સ્કેન પણ જરૂરી બને છે. આ ઉપરાંત લોહીની તપાસ, મગજ અને છાતીના સાદા ફોટા જેવી અન્ય તપાસનો પણ યથાયોગ્ય સમાવેશ થઈ શકે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
