________________
વાઈ, આંચકી, ખેંચ (એપિલેપ્સી)
૩૯
ખેંચ આવતાં પહેલાં દર્દીને સંકેત મળી જતો હોય છે જેને ઑરા (Aura) કહે છે.
(ii) પેટિટમાલ (એબસન્સ) : આ પ્રકારની ખેંચમાં દર્દી અમુક પળો માટે ક્ષુબ્ધ, સ્તબ્ધ, શૂન્યમનસ્ક અને વિક્ષિપ્ત બની જાય છે, જાણે કે બ્લેકઆઉટ થયો ન હોય. આના બે પ્રકાર છે. (૧) Typical (૨) Atypical
(II) માર્યોોનિક સીઝર : આ પ્રકારની ખેંચમાં દર્દીને હાથ-પગમાં ક્ષણિક ઝાટકા આવે છે અને હાથમાંની વસ્તુ પડી જાય છે, દર્દી હોશમાં રહે છે.
(iv) આ સિવાય ટોનિક, ક્લોનિક અને એકાઇનેટિક એવા કેટલાક પ્રકારો જનરલાઇડ્સ સીઝરમાં આવે.
(૨) પાર્શિયલ સીઝરના બે પેટાપ્રકારો
(i) સિમ્પલ પાર્શિયલ સીઝર : આ પ્રકારમાં દર્દી સભાન અવસ્થામાં હોય છે અને શરીરનું એક બાજુનું અંગ ખેંચાય છે અથવા ઝણઝણાટી થાય છે વગેરે.
(ii) કૉમ્પ્લેક્સ પાર્શિયલ સીઝર : જ્યારે સિમ્પલ પાર્શિયલ સીઝર જેવાં લક્ષણો સાથે દર્દી ક્ષણિક પણ ભાન ગુમાવે તો તેને કૉમ્પ્લેક્સ પાર્શિયલ સીઝર કહે છે. આ પ્રકારમાં દર્દી ક્ષણભર માટે ભાન ગુમાવી દે છે તો ક્યારેક વિચિત્ર વર્તણૂક કરે અને પછી તરત ભાનમાં આવી જાય છે. આ પરિસ્થિતિને નાની ખેંચ પણ કહે છે.
(૩) અનિર્ણિત (Unclassified)
(૪) સ્ટેટસ એપિલેપ્ટીક્સ (Status epilepticus - Continuous
Seizures)
જ્યારે દર્દીને લગાતાર અડધા-અડધા કલાકથી પણ વધારે સમય ખેંચના હુમલા ચાલુ રહે અથવા વારંવાર થતા ખેંચના હુમલાઓ વચ્ચે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
