________________
મગજના ચેપી રોગો મેનિન્જાઈટિસ, એન્સેફેલાઈટિસ
૧૬૩
આટલું જરૂર જાણો -
શરીરનાં અન્ય અંગોની સરખામણીમાં મગજ ઘણી વાર ખૂબ જ ઝડપથી ચેપી રોગનો ભોગ બની શકે છે. ખાસ કરીને મગજનો ટી.બી. પાયોજેનિક મેનિન્જાઇટિસ, પરુની ગાંઠ, એન્સેફેલાઈટિસ,
ઝેરી મલેરિયા, સિસ્ટિસરકોસિસ વગેરે રોગ ચેપથી થાય છે. • મગજની બહારનાં આવરણોમાં ટી.બી.નો ચેપ થાય તો તેને ટી.બી.
મેનિન્જાઇટિસ કહે છે. મગજનાં કોર્ટેક્સમાં ચેપ થાય તો તેને એન્સેફેલાઈટિસ કહે છે. સ્ટ્રેપ્ટોમાયસીન, આઈસોનાયાઝીડ, રીફામપીસીન, પાયરેઝીનામાઇડ, ઇથાબ્યુટોલ, લીવોપલોક્સાસીન વગેરે દવાઓ ટી.બી.ની સારવાર માટે અકસીર છે. પાયોજેનિક મેનિન્જાઈટિસમાં ચેપી જંતુ મગજમાં પરુ બનાવીને ખૂબ જ ઝડપી ફેલાય છે, આથી તે અત્યંત જોખમી રોગ છે. ક્રિપ્ટોકોકસ, કોક્સીડીઓસીસ, કેન્ડીડા, એસ્પરજિલસ વગેરે પ્રકારની ફૂગથી મગજમાં થતી બિમારીને ફંગલ મેનિન્જાઇટિસ કહે છે. વાયરલ એન્સેફેલાઈટિસ - વાયરસ જેમ કે, હર્પિસ સિમ્પલેક્સ, મમ્મસનાં વાયરસ, વેરિસેલા, એસ્ટિનબાર વાયરસ, એન્ટેરોવાયરસ, એઈડ્ઝનાં વાયરસ વગેરેથી થાય છે. વાયરસ એન્સેફેલાઈટિસમાં સમયસર સાચું નિદાન થવાથી દર્દીની જિંદગી બચાવી શકાય છે. ફાલ્સીપેરમ મલેરિયામાં એનોફિલિસ માદા મચ્છર મનુષ્યને
ખે તે સાથે ફાલ્સીપેરમ નામનાં પરોપજીવી જંતુઓ લોહીમાં પ્રવેશે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
