Page Text
________________
20 • આ અમૃત છે. લો, ચાખો •
द्वात्रिंशिका • દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર વગેરેને આશ્રયીને સંવિગ્ન-ગીતાર્થ સંયમી મહાત્માઓએ અપનાવેલ આચાર = જીતવ્યવહાર
વિશે “આચારણા એ પણ આજ્ઞા જ છે” આવા શ્રીહરિભદ્રસૂરિજી મ. ના શબ્દો ઉપદેશપદમાં મળે છે. (ગાથા-૩) જેમ નફો ધંધાનું મુખ્ય ધ્યેય છે તેમ કર્મનિર્જરા-દોષહાસ ધર્મનું મુખ્ય ધ્યેય છે. માટે અપવાદ પણ પોતાના સ્થાનમાં બળવાન છે. (ગાથા-૫) જન્માંધ વ્યક્તિ સમાન અગીતાર્થને મોક્ષમાર્ગે ચાલવા માટે જ્ઞાનદષ્ટિવાળા ગીતાર્થનું આલંબન જરૂરી છે. (ગાથા-૧૭) વીર્યાન્તરાય કર્મના ઉદયને લીધે શક્તિ ન હોવાથી આચારમાં શિથિલ હોવા છતાં પણ શ્રદ્ધાથી યુક્ત એવા સાધુને “સંવિગ્ન-પાક્ષિક” કહેવાય છે. શુદ્ધ રીતે આચાર પાળનાર “સંવિગ્ન” કહેવાય. આ બે મોક્ષમાર્ગ કહી શકાય. પણ સ્વેચ્છાચારીપણું તો કનિષ્ઠ છે. (ગાથા-૨૧)
# (૪) જિનમહત્ત્વ-બત્રીસી : ટૂંકસાર , અન્ય લૌકિક દેવો કરતાં તારક તીર્થકર શ્રી જિનેશ્વરદેવો કઈ રીતે મહાન છે ? આ વિષયની સ્વ-પરદર્શનના શાસ્ત્ર-સંવાદ અને યુક્તિ દ્વારા વિસ્તૃત છણાવટ એટલે જ આ ચોથી જિનમહત્ત્વ બત્રીસી!!
૦ સુંદર વિચાર - મૌક્તિકો • યથાર્થ માર્ગદશક હોવાથી અરિહંત પરમાત્મા મહાન છે. (ગાથા-૨) • કેવળજ્ઞાન વગેરે ક્ષાયિક ગુણોથી યુક્ત એવા વિશિષ્ટ સંઘયણ વગેરે ઔદયિક ભાવો દ્વારા પણ
પરમાત્માનું મહત્ત્વ માન્ય છે. (ગાથા-૪) વસ્ત્રમાં રહેલો નાગમણિ પ્રભા દ્વારા પ્રગટ થાય છે તેમ આંતરિક અસાધારણ ગુણોના કારણે બાહ્ય વિશિષ્ટ રૂપનો અભ્યદય પરમાત્મામાં સંભવે છે. (તર્ક અને આગમનું આ રીતે સંકલન કરવાની ગ્રંથકારશ્રીની કળા દાદ માંગી લે તેવી છે.) (ગાથા-૫) મિથ્યાત્વાદિ અવસ્થામાં પણ અરિહંત પ્રભુ બીજા જીવો કરતાં વિશિષ્ટ કક્ષાના હોય છે. પણ
પૂર્વાવસ્થામાં મિથ્યાત્વાદિના કારણે વર્તમાનમાં પણ શ્રીઅરિહંત તીર્થંકર મહાન નથી એમ કહી ન શકાય. (ગાથા-૬-૭). કાયમ શુદ્ધ હોય તે જ સોનું કહેવાય. પરંતુ જમીનમાં રહેલ ધૂળમિશ્રિત સોનાને શુદ્ધ કર્યા બાદ પણ સોનું ન કહેવાય.” આ વાત જેમ ખોટી છે; તેમ “દોષો જેને ભૂતકાળમાં વળગેલા હોય અને સાધના દ્વારા દોષોનો મૂળમાંથી ઉચ્છેદ કરીને વીતરાગ અતીન્દ્રિયાર્થદર્શી થવાથી અત્યારે પરમાત્મા રૂપે જણાય છતાં તેને પરમાત્મા ન કહેવાય” આ વાત ખોટી છે.(ગાથા-૮).
8 (૫) ભક્તિ-ત્રીસી ટૂંકસાર જ “વીતરાગ તીર્થકર મહાન છે. માટે જ તેમની સર્વોત્કૃષ્ટ ભક્તિની પ્રેરણાત્મક વાત પૂ. ઉપાધ્યાયજી મ. આ બત્રીસીમાં વર્ણવે છે.
• અન્તરાય મનનીય વિચાર-રત્નો છે. • અરિહંત પ્રભુને વિષે ભક્તિ સર્વવિરતિધરોને સંપૂર્ણ હોય છે. તથા ગૃહસ્થોને આંશિક હોય છે.
(ગાથા-૧)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004938 |
| Book Title | Dwatrinshada Dwatrinshika Prakran Part 1 |
| Original Sutra Author | Yashovijay Upadhyay |
| Author | Yashovijay of Jayaghoshsuri |
| Publisher | Andheri Jain Sangh |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 478 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |