________________
લબિ તણા ભંડાર મોક્ષમાર્ગની અચળ શ્રધ્ધા હોય તેનું ધ્યેય હોય અને તે અનુસાર લક્ષ્ય તથા આરાધન હોય તો ઇષ્ટ સિદ્ધિ થાય છે.
૨. નિર્વેદ :- આરાધનાના સંસ્કારને કારણે પ્રાપ્ત ભૌતિક સુખના ભોગમાં ઉદાસીનતા હોવી અથવા કેળવવી.
૩. ગુરુ - સાધર્મિક આદિની સુષા - દીક્ષાગુરુ, વિદ્યાગુરુ કે આચાર્ય આદિ ગુરુજનોનું જ્ઞાનીજનોનું બહુમાન કરવું, સેવા કરવી તેમની આજ્ઞા ધારણ કરવી. સાધર્મિક, વ્રતધારી શ્રાવકોની પણ સેવા કરવી.
૪. આલોચના :- દિવસ કે રાત્રે થયેલા દોષોનું સ્મરણ કરી, વિશેષ પ્રકારના દોષોનું ગુરુ સમક્ષ આલોચના કરવી, પ્રકાશન કરવું.
૫. નિંદના :- સામાન્ય પ્રકારના દોષાનું સ્મરણ કરી તેનો દોષરૂપે સ્વીકાર કરી, પોતાના તેવા કૃત્યની નિંદા કરી દોષથી મુક્ત થવું.
૬. ગણા : દોષોનું ગુરુ પાસે પ્રાયશ્ચિત લેવું.
૭. ક્ષમાપના :- સંસાર વ્યવહારમાં જેની સાથે કંઈ પણ મનદુ:ખ થાય તેની ક્ષમા માંગવી
૮. શ્રુત સહાયતા :- આગમ આદિ આત્મકલ્યાણરુપ ગ્રંથોનો અભ્યાસ કરવો, અન્યને તેમાં સહાય કરવી.
૯. ભુપશમના :- ક્રોધનું નિમિત્ત મળવા છતાં પણ તેને શત્રુ જાણી પ્રવેશ કરવા ન દેવો, મનને શાંત કરવા પ્રયત્ન કરવો
૧૦. ભાવે અપ્રતિબધ્ધતા :- હાસ્ય, રતિ, અરતિ, ભય, શોક, તિરસ્કાર અને વિષયકામરુપ વેદના સેવનમાં કે તેની સ્મૃતિમાં જતાં મનને પાછું વાળવું, કારણ કે આ પ્રકારો મોહનીયકર્મના છે, તે સ્વરૂપ જ્ઞાનને બાધક છે.
૧૧. વિનિવર્તના - સંયમના આરાધક જીવે જેનાથી સંયમને બાધા પહોચે તેવા શૃંગારી સ્થાનો, ઉપદ્રવાળા સ્થાનો ૧૬૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
