________________
ॐ ह्रीं नमो नाणस्स श्री सद्गुरुभ्यो नमः
ભાવનાઓની ભૂમિકા "मैत्री निखिल सत्त्वेषु, प्रमोदो गुण शालिषु माध्यस्थमविनीतेषु, करुणा सर्वदेहिषु । धर्मकल्पद्रुमस्येता मूलं मैत्र्यादि भावनाः येर्न न ज्ञाता न चा भ्यस्ताः स तेषामति दुर्लभः" ॥ O સર્વ પ્રાણીઓને વિષે મૈત્રી, O ગુણવાનોને વિષે પ્રમોદ, O અવિનીતોને વિષે માધ્યચ્ય, O સર્વ દેહધારીઓને વિષે કરુણા.
આ ચારે મેત્યાદિ ભાવનાઓ ધર્મકલ્પવૃક્ષનું મૂળ છે. જેઓએ આ ચાર ભાવનાઓને જાણી નથી, તેનો અભ્યાસ કર્યો નથી, તેઓને ધર્મની પ્રાપ્તિ અતિ દુર્લભ છે.
આ ચાર ભાવનાઓથી મનને ભાવિત કરવું તે શ્રેય છે. આ ચાર ભાવનાઓ આત્મવિકાસની સરળ શ્રેણી છે. આ ચાર ભાવનાઓ ધર્મધ્યાનનું પ્રવેશદ્વાર છે. આ ચાર ભાવનાઓ માનવને દૈવત્વ આપે છે. આ ચાર ભાવનાઓ વૈરાગ્યની સંતતિ છે.
આ ચાર ભાવનાઓ મુક્તિમાર્ગની કેડીને કંડારે છે. આ ચારે ભાવનાઓ પ્રેમરૂપ, ધર્મરૂપ, ધર્મના મર્મરૂપ, ક્ષેમરૂપ અને નેમરૂપ (નિયમ) છે.
ચૌમુખી ભાવનાઓનું હાર્દ મંગળકારી આ ચાર ભાવનાના પ્રણેતા અને ઉપદેખા તીર્થંકર છે. તેમના સમવસરણની રચના ચૌમુખધારી હોય છે. તેમ આપણા
સત્વેષ મૈત્રી - ૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
