Page Text
________________
ભાવરસની ઘણી રેલછેલ છે, જીવ તેમાં અટવાય છે.
વેદ એટલે પીડા નહિ, કામના, વિષયની ઈચ્છા તે વેદ છે. દરેક ઈદ્રિયના વિષયો અલગ અલગ છે, એકેન્દ્રિયથી માંડી પંચેન્દ્રિય સુધી તરતમતા પ્રમાણે વેદનો ઉદય છે. સંયોગથી જીવોત્પત્તિ થાય છે. જયાં સુધી પર દ્રવ્ય સાથે સંબંધ છે ત્યાં સુધી વેદકર્મનો ઉદય રહેવાનો, નવમા ગુણસ્થાનકે આ કર્મ નષ્ટ થાય છે વાસનાને વસ્તુ નથી ભોગવતી ભાવ ભોગવે છે. આથી ભાવ શુદ્ધિને પ્રધાનતા આપી.
પુરુષવેદ કરતાં સ્ત્રીવેદનો આવેગ વધુ છે. નપુંસકવેદમાં તેનો આવેગ તીવ્ર હોય છે, અને ભાવથી તે તીવ્રતા ભોગવે છે. વળી વેદોદય સાથે મોહનીય કર્મ હોવાથી આત્મા મૂંઝાઈ જાય છે. કષાય નોકષાયને આકર્ષે છે. તેમાં વેદ બળવાન છે. ચોથે ગુણસ્થાને મંદ પડે. આઠમે ગુણસ્થાને ભાવથી શમે. અને નવમે નષ્ટ થાય. ચોથા પછી તીવ્ર રસ ભળતો નથી. છતાં નિર્વેદપણું સાધવા સુધી સતત અભ્યાસ રાખવો પડે છે. તપ કામને જીતે છે. અંતર તપ વેદ પ્રકૃતિને શાંત કરે છે. છતાંય આ પ્રકૃતિનું બળ ઘણું હોય છે. સતત જાગૃત ન રહે તો ઘડીવાર લાંબા કાળના તપસ્વી પણ ભોગને ઈચ્છે છે. આત્મા સ્વભાવે નિર્વેદ છે પરંતુ જીવની વિભાવદશા આત્માના બ્રહ્મને આવરણ લાવે છે. અને વેદકર્મ ઉદયમાં આવે છે. વૃત્તિ અને વાસનાના જય માટે ઘણા પ્રકારની ક્રિયા બતાવી એક જ ક્રિયામાં માણસ લાંબો સમય ટકી ન શકે એટલે વિવિધતા બતાવી. તેમાં જયાં જે ક્રિયા યોગ્ય છે તે કરવામાં આવે તો જીવ કર્મથી હળવો થાય. અને પુરુષાર્થ કરી મહાવિદેહ જેવા ક્ષેત્રમાં જાય અને ત્યાં પરમપદને સાધી મુક્ત થાય.
પુણ્યાનુબંધી પુણ્યની પરંપરા ચાલુ રહે તો જીવને અશુભ તત્ત્વો રુચે નહિ. ઉત્તમ ક્ષેત્ર, ઉત્તમ કાળ, ઉત્તમ માનવદેહ મળે તેવી કરણી ન કરે તો લઘુ કર્મી કેમ થવાય? લોખંડનો ગોળો શરીરને વાગે અને ફૂલનો દડો વાગે તેમાં ફરક હોય છે. અશુભ કર્મપુદ્ગલોનો માર જીવને વધુ પડે છે અને શુભ કર્મયુગલોનો ભાર હળવો હોય છે, છતાં શુભભાવથી મુક્ત થઈ કેવળ શુદ્ધ એવા નિજ સ્વરૂપનું ધ્યેય રાખવાનું છે. માટે ઉપશમભાવના ઉદ્યમમાં રહેવું. અને મહાવિદેહ જેવા ઉચ્ચ ક્ષેત્રે ગમન
સ્વરૂપ અવલોકન Jain Education International
૧૬૯ www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only
| SR No. | 004901 |
| Book Title | Swarup Avalokan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sunandaben Vohra |
| Publisher | Sunandaben Vohra |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |