________________
१४६ ચતુર્વિશતિક,
[ २२ श्रीनमिरभूसियसरीरा आसि । तेसि विसयसुहमणुहवंताणं उत्पन्ना दुवे पुत्ता-पढमो सिद्धो वीओ वुद्धत्ति । अन्नया समागए पिअरपक्खे भट्टसोमेणं निमंतिआ बंभणा सद्धदिणे । कत्थवि ते वेयमुश्चारन्ति, कत्थवि आढवन्ति पिण्डपयाणं, कत्थवि होमं करिति दइसदेवं च । सम्पाडिआ सालि-दालि-वंजण-पक्कान-भेअखीर-खण्डपमुहा जेमणा । अवि (अंबि)णीए अ सासुआ ण्हाणं काउं पयट्टा । तम्मि अवसरे एगो साहू मासोश्वासपारणए भिक्खट्ठा संपत्तो । तं पलोइत्ता हरिसभरनिभरपुलइअंगी उठ्ठिआ अंबिणी । पडिलाभिओ तीए मुणिवरो भत्तिबहुमागपुवं अहापवित्तेहिं भत्तपाणेहिं । जाव गहिअभिक्खो साहू वलि. ओ ताव सासुआवि व्हाऊण रसवईठाणमागया। न पिच्छइ पढमसिहं । तओ तीए कुविआए पुट्ठा वहुआ। तीए जट्ठिए वुत्ते अंबाडिआ सा अजूए-हा पावे किमेयं तए कयं ? अजवि देवया न पूइआ, अजवि न भुंजाविआ विप्पा, अजवि न भरिआई पिंडाई, अग्गसिहा तए किमत्थं साहुणो दिन्ना ? । तओ तीए भणिओ सव्वोवि वइअरो सोमभट्टस्स । तेण संरटेण अप्पछंदिअत्ति निकालिआ गिहाओ । सा परिभवदूमिआ सिद्धं करंगुलीए धरित्ता बुद्धं च कडीए चडावित्ता चलिआ नयराओ बाहिं । पंथे तिसाभिभूएहिं दारएहिं जलं मग्गिआ । जाव सा अंसुजलपुन्नलोअणा संवुत्ता ताव पुरओ ठिअं सुक्कसरोवरं तिस्सा अणग्घेणं सीलमाहप्पेणं तक्खणं जलपूरिअं जायं । पाइआ दोन्नि सीअलं नीरं । तओ छुहिएहिं भोअणं मग्गिआ बालएहिं । पुरओ सुक्कसहयारतरू तक्खणं फलिओ। दिन्नाई फलाइं अंबिणीए तेसिं, जाया ते सुत्था । जाव सा चूअच्छायाए वीसमइ ताव जं जायं तं निसामेह-जं तीए बालयाई पढमं जेमाविआ तेसिं भुत्तुतरं पत्तलीओ तीए वाहिं उज्झिआओ आसि ताओ सीलमाहप्पाकंपिअमणाए सासणदेवयाए सोवनकशोलयरुवाओ कयाओ। जे अ उच्छिदृसिस्थकणा भूमीए पडिआ ते मुत्तिआई संपाइआई । अग्गसिहा य सिहरेसु तहेव दंसिआ। एअमञ्चब्भु सासुए दह्ण निवेइअं सोम'विप्पस्स । सिद्धं(8) च जहा-बच्छ ! सुलक्खणा पहव्वया भासीत् । तयोविषयसुखमनुभवतोः उत्पन्नौ द्वौ पुत्रौ-प्रथमः 'सिद्धः' द्वितीयो 'बुद्ध' इति । भन्यदा समागते पितृपक्षे 'सोम'भट्टेन निमन्त्रिताः ब्राह्मणाः श्राद्धदिने । कुवचित् ते चेदमुच्चारयन्ति, कुत्रचित् भारभन्ते पिण्डप्रदानं, कुचित् होमं कुर्वन्ति वैश्वदेवं च । सम्पादितानि शालि दालि व्यञ्जन-पक्वान्न-भेद-क्षीर खण्डपमुखानि जेमनानि । 'अम्बिका'. याश्च श्वधूः सानं कर्तुं प्रवृत्ता । तस्मिन्नवसरे एकः साधुः मासोपवासपारणके भिक्षार्थ संप्रासः । तं प्रलोक्य हर्षभर. निर्भरपुलकिताङ्गी उत्थिता 'भम्बिकाप्रतिला मितस्तया मुनिवरो भक्तिबहुमान पूर्व यथाप्रवृत्तभक्तपानैः । यावद् गृहीत. भिक्षः साधुः वलितः तावत् श्वश्रूरपि नात्वा रसवती स्थानमागता । न प्रेक्षते प्रथम शिखाम् । ततस्तया कुपितया पृष्टा वधूः । तया यथास्थिते उक्त तिरस्कृता सा आर्यया (श्वश्वा)-हा पापे ! किमेतत् त्वया कृतं ? अद्यापि देवता न पूजिता, अद्यापि न भोजिता विप्राः, अद्यापि न भरिताः पिण्डाः, अप्रशिखा त्वया किमर्थ साधये दत्ता। ततस्तया भागितः सर्वोऽपि व्यतिकरः 'सोम'भहस्य । तेन संरुष्टेन भारमच्छंदिकेति निष्कासिता गृहात्, सा परिभवना 'सिचं, कराङ्गस्यां त्वा 'बुद्ध' च कठ्यां आरोप्य धलिता नगराद् बहिः। पथि तृषामिभूताभ्यां दारकाभ्यां जलं मार्गिता। यावत् सा अश्रुजलपूर्णलोचना संवृत्ता, तावत् पुरतः स्थितं शुष्कसरोवरं तस्याः अनघेण शीलमाहात्म्येन तरक्षणं जलपूरितं जातम् । पायिती द्वौ शीतलं नीरम् । ततः क्षुधिताभ्यां भोजनं मागिता बालकाभ्याम् । पुरतः शुष्कसहकारतरुः तत्. क्षणं फलितः । दत्तानि फलानि अम्बिकया तयोः, जाती तो सुस्थौ । यावत् सा चूत्तच्छायायां विश्राम्यति तावद् यद् जातं तद् निशामयत-यत् तया बालकादयः प्रथम जेमिताः, तेषां भुक्तोत्तरं पत्राल्यः तया बहिः उज्झिताः आसीरन् , ताः शीलमाहाण्याकम्पितमनसा शासनदेवतया सौवर्णकचोलकरूपाः कृताः, (ये) उच्छिष्टसिक्थकणाः भूमौ पतिताः ते मौक्तिकानि संपादितानि अप्रशिखा च शिखरेषु दर्शिता । एतदद्भुतं श्वभ्वा हवा निवेदितं 'सोम'विप्रस्य, मिष्टं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org