Chaturvinshatika

SR No.: 004891
Original Sutra Author: N/A
Author: Hiralal R Kapadia
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
Publication Year: 2006
Total Pages: 348
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 16 MB

Page 128

જિનસ્તુતય ]
નિતા ( પા૦ વર્ )=વન્દન કરાયેલી. યદ્રીયોની. સમની=માતા. દીયજ્ઞનની=જેની માતાને. પ્રતિ=ને.
પ્રભુત (ધા॰ ૩)=તમે સ્તુતિ કરો. × (મૂ॰ તx)=તેને, ફેરા=સ્વામી પ્રભુ. સિનેરાં=તીર્થપતિને, જિનેશ્વરને,
चतुर्विंशतिका.
મË (મૂ॰ મળ )=સંસારને. નિર્મ્યું (ધા॰ન)=નાશ કરવાને. મન=મન.
નિર્દેન્દુમનલ=નાશ કરવાના મનવાળાં. સવા=સર્વદા, હંમેશાં.
અનુપમ=અસાધારણ, નિરૂપમ. વૈમ=સંપત્તિ.
અનુપમયૈમર્થ=નિરૂપમ છે સંપત્તિ જેની એવાને, રામવું (મૂ॰ હંમ )=શંભવ(નાથ)ને.
શ્લોકાથ
શ્રીશંભવનાથની સ્તુતિ-
*
“ ૬ હૈ બૈલેાક્યના મુકુટ( સમાન પુત્ર )ને ( કુક્ષિમાં) ધારણ કરનારી દેવી ! તને નમરકાર હાજો” એવી સ્તુતિ કરવામાં તપર એવી, તેમજ (દેવ અને દાનવ વડે) વન્દન કરાયેલી એવી સુરપતિની શ્રેણિ જેની માતા પ્રતિ મન્દિ-ભાવને ધારણ કરતી હવી, તે અસાધારણ સંપત્તિવાળા (તૃતીય) જિનેશ્વર ‘શંભવ(નાથ )ની ( ઢું ભવ્ય-જના !) સંસારને નાશ કરવાના મનવાળા (થયા થકા) તમે સ્તુતિ કરી.'—૯
સ્પષ્ટીકરણ
પદ્ય-મીમાંસા~
આ કાવ્યની પદ્ધતિ-અનુસાર આ તેમજ ત્યાર પછીનાં ત્રણ પદ્દો પણ ‘પૃથ્વી' નામના સમવૃત્તમાં રચવામાં આવ્યાં છે. એનું લક્ષણ નીચે મુજબ છેઃ—
" द्वितीयमलिकुन्तले ! यदि पडष्टमं द्वादशं
चतुर्दशमथ प्रिये ! गुरु गभीरनाभिहदे ! | पञ्चदशमान्तिकं तदनु यत्र कान्ते । यतिfiીન્દ્રįિ ટુર્મતિ પુન્નુ! ‘પૃથ્વી’ દિ સા ॥’ -શ્રુત૦ શ્ર્લો ૪૦. કેશવાળી (કામિની ) ! જે વૃત્તનો તથા ચૌદમા અક્ષરો પણ દીર્ઘ આ ઉપરાંત જેના પંદરમા અને કાન્તા ! જે વૃત્તમાં આઠમા અને
કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે હું ભ્રમરના સમાન (કૃષ્ણ) ખીને અક્ષર તેમજ હે પ્રિયા! જેના છઠ્ઠા, આઠમા, ખારમા હોય અને વળી હે ઊંડી નાભિરૂપ હદવાળી (લલના)! છેવટના અર્થાત્ સત્તરમા અક્ષરો પણ દીર્ઘ હોય અને હે ત્યાર પછીના નવ અક્ષરો બાદ વિરામ-સ્થાન હોય, તે વૃત્ત હે સુશ્રુ! પૃથ્વી' છે.
૧
આ સત્તર અક્ષરના વૃત્તમાં જ્ઞ, સ, જ્ઞ, સ અને ય એમ પાંચ ગણો છે, જ્યારે છેવટના બે અક્ષરો અનુક્રમે દુસ્વ અને દીર્ઘ છે. આ વાત લક્ષ્યમાં આવે એટલા માટે આ પધના પ્રથમ પાદ પ્રતિ નજર કરીએ.
૧ શ્રીશંભવનાથનું ટુંકુ ચરિત્ર સ્તુતિ ચાસ્તિકા (પૃ× ૪૮-૪૯) ઉપરથી જોઇ શકાશે.