________________
. ૯૪
પ્રારબ્ધ પહેલે બના, પીછે બન્યા શરીર; તોભી યહ આશ્વર્ય હૈ, મનુષ્ય ન ઘારે ધીર.
દેવાલયે નિરખી લેવા કે અચળગઢના દર્શન કરી વાળવા અને એ ઉપરાંત એ ગિરિ પરના અન્ય પણ દર્શનીય સ્થાને અવલોકી એ અસંભવિત છે. દેલવાડાના વિમળશા અને વસ્તુપાળ–તેજપાળના દેવાલામાં માત્ર શ્રી આદિ જિન ને મનાથ ભગવાનને જૂહાય એટલે યાત્રાની પુર્ણાહૂતિ થઈ એમ સમજવાનું નથી. એ પ્રાસાદના પ્રત્યેક સ્થંભ, બારશાખ, દેરીઓના ઘુમટ ને દિવાલે એ સારાયે જૈન સાહિત્યના વિધવિધ પ્રસંગોથી ભરેલાં છે. કારણીઓ કળાકૃતિ સૂચવે છે ને સાથે ઐતિહાસિક અંકોડા પણ સાંધે છે. એ માટે માત્ર ૭૨ કલાક એ તે તદ્દન અલ્પ સમય, એના સ્વરૂપ માટે તે “ આબુ’ કે તેવા બીજા પુરત વાંચવા ઘટે. એ પવિત્ર ધામના પુનિત વાતાવરણમાં ઓછામાં ઓછું અઠવાડીયું તે જોઈએ જ. તેવું જ રાણપુર સંબંધી રાણું સ્ટેશને ઉતરી વકાણુ, નડેલ, નાડલાઈ, ઘાણેરાવ, મૂછાલા મહાવીર, સાદડી ને રાણકપુરજી જેવા પ્રાચીન ને અતિહાસિક પ્રહત્ત્વ ધરાવનારા સ્થાનો કે જ્યાં આજે પણ બૃહત પ્રાસાદો ઊભા છે ને જ્યાં એક કરતાં વધુ મંદિરે છે તે સ્થાનમાં માત્ર દોડતા ફરી વળવું, એનું નામ યાત્રા ન જ કહી શકાય. નોંડલના ભૂમિગૃહ સંબંધી વિચારો કે નાડલાઈના શંત્રુજય-ગિરનારને ભાવ અપતા નાનકડા પહાડ ચઢે, વા મૂછાલા મહાવીર જેવા અરણ્યની વચમાં આવેલા મનહર પ્રાસાદમાં શાન્તિથી ભક્તિ કરે, કિંવા સાદડી–ઘાણેરાવના મંદિર જુહારે અથવા તે મશહૂર એવા ધરણાશા પરવાડના અલૌકિક ને નલિની ગુલ્મ વિમાનનો સ્વગ ધરતા, જંગલમાં મંગળસમા, અગણિત સ્થંભવાળા રાણકપુરજીના મહાદેવાલય નિહાળો તો શું શકય છે કે એ સર્વ તમે ત્રણ દિનમાં આટોપી શકે ? તારંગાની ઉભણી, રાણકપુરની બાંધણી અને આબુની કેરણું અજોડ ગણાય છે, માટે જ આ પવિત્ર સ્થળમાં પર્યટન કરવા સારુ સમયની વિપુલતા આવશ્યક છે. આવા રમણુંય યાત્રાધામોમાં દોડધામ ન કરતાં શાંતિથી યાત્રા કરવી ઉચિત છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
