________________
મગની રાખવી માયા, ને ચોખા કરે છે ડાહ્યા. ગરમાગરમ ફુલકા તાજા, જવ છે અન્નમાં રાજા, દેશી ગાયના ઘીમાં ખાજા, શરીર રાખે સાજા. જવનો બનાવે સાચવો, મુસાફરીમાં રાખવો, ઘી સાકરમાં આથવો, ભુખ લાગે તો ચાખવો. પૌષ્ટિક છે જુવારને, મરડો કરે છે ઘઉં, સાઠી ચોખા બારમાસી, સર્વશ્રેષ્ઠ છે જવ. બાજરીથી પાંખ્યું આવે, મકાઈથી ઉડે આકાશમાં, ઘઉં પછાડે ધરતીપર, ને જુવાર ઝીલે પાશમાં. જુવાર છે મોતીના દાણા, ચોખા હીરા જેવા, મકાઈ લાગે મેવા, ને મગ કરે છે સેવા. કઠોળ સર્વે વાયુકારક, વાલ છે બહુ વાયડા, મગ સર્વશ્રેષ્ઠ છે ને, ચણા કરે છે ભાયડા. ઘી-ગોળને જવનો આટો, બીજું બધું યે દાટો, શિરામણમાં રાબ ગોળની, રોજ સવારે ચાટો. દૂધ ગાયનું સર્વોત્તમ છે, ભેંસનું દૂધ કનિષ્ઠ, ડેરીઓના વાસી દૂધ-ઘી, સૌથી મોટા અનિષ્ટ. દેશી ગાયના દૂધ-ઘી છે, ખાનપાનમાં રાજા, દૂધ-ઘી નકલી થયા ને, રોગ વગાડે વાજા. બાળક પીએ બકરી દૂધ, ને સૌને માટે ગાય, ડેરીઓના વાસી દૂઘથી, અક્કલ સૌની જાય. મોંઘી મોટરકારને બદલે, ઘેર રાખવી ગાય, નકલી દૂધ ખાનારની, મોટર ખાડે જાય. ભેંસ કહેવાયે ડોબું, ને ગાય ગણાયે માતા, બકરી અને ગોદૂઘના, ગુણ સદાયે ગાતા, દૂધ ભેંસનું પોઢાડે, ને ઘઉં ઓઢાડે શાલ, દૂધની સાથે ફળાહારથી, ખરાબ થાયે ખાલ. દાંત વિનાના દૂધડાં પીએ, બુધડા પીએ રાબ, ખીર બનાવે વીર, ને શીરો સૌને પીર. માનવ સૌ મૂરખ થયા, ડેરીઓના દૂધ ખાય, દાકતરોના ઘર ભરવાને, દોડી દોડી જાય. દેશી ગાયના દૂધ-ઘીને, આયુષ્યવર્ધક જાણો, આમળાનું જીવન ખાઈને, આયુષ્ય લાંબુ માણો. દેશી ગાયના દૂધ-ઘી, અખંડ આંખનો દીવો, રસોઈ રાંધી દેશી ઘીમાં, સો વર્ષ લગી જીવો.
રસોડાનું તત્ત્વજ્ઞાન - ૧૧૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org