Page Text
________________
ऋषभपश्चाशिका.
સ્પષ્ટીકરણ
यद्य-तात्पर्य -
‘ઉત્પ્રેક્ષા’ અલંકારથી અલંકૃત આ શ્લોકમાંથી એવો ભાવ પણ નીકળે છે કે અનેક દેવ|નવોના ઇન્દ્રોને પ્રભુના કેવલજ્ઞાનનો મહોત્સવ કરવા જતા જોઇને અગ્નિ દિશાનો સ્વામી પણ સેવાર્થે ત્યાં આવી પહોંચ્યો.
वा]
ॐ oc ॐ
ई
अधुना भगवतः सहप्रव्रजितानां सामन्तानां समवसरणोपगतानां वक्तव्यमाहगहिअवयभंगमलिणो, नूणं दूरोणएहिं मुहराओ । ठविओ पढमिलुअता - वसेहिं तुह दंसणे पढमे ॥ १९ ॥ [ गृहीतव्रतभङ्गमलिनो नूनं दूरावनतैर्मुखरागः । स्थगितः प्रथमोत्पन्नतापसैस्तव दर्शने प्रथमे ॥ ] प्र० वृ० – गहिअति । हे भगवन् ! तव प्रथमदर्शने दूरम् - 3 - अत्यर्थमवनतैर्नूनं - निश्चितं स्वस्य मुखरागः- मुखच्छाया स्थगितः - अन्तरितः । कैः ? तापसैः कच्छमहाकच्छवजैः । स्थगने हेतुमाह-यतो गृहीतम् - अङ्गीकृतं भगवद्वतावसरे यद् व्रतं विरतिरूपं तस्य भङ्गःअन्तराल एव परित्यागः तेन मलिनः - कलुषः । अयमत्राशयः - किल न खलु तैर्भक्तयतिशयेन भगवतः प्रणतिर्विहिता, किन्तु भुवनगुरुणा समं संयममादायास्माभिः सत्त्वविकलैः पतितत्वं अङ्गीकृतमिति त्रपाभरमन्थरैः स्वमुखमुपदर्शयितुमसमर्थैः प्रणामव्याजेनावनति - रङ्गीकृता ॥ इति एकोनविंशतितमगाथार्थः ॥ १९ ॥
हे० वि० - अधुना तापससमागममुद्दिश्य भगवतः स्तुतिमाह – ( गहिअत्ति ) । प्रथमतापसैः- आद्यजटाधारिभिर्मुखरागो - वक्त्रौज्ज्वल्यलक्षणः स्थगितः - आच्छादितः । किं विशिष्टः ? ' गृहीतव्रतभङ्गमलिनः ' गृहीतं व्रतं यद् भगवता सह तस्य भङ्गः - अनासेवालक्षणस्तेन मलिनः-कलुषितः । नूनं - निश्चितम् । किंविधैरित्याह- दूरावनतैः । क्व सति ? तव दर्शने - भवदवलोकने । किंविधे ? प्रथमे - आद्ये ॥ इति गाथाक्षरार्थः ॥ १९ ॥
શબ્દાર્થ
गहिअ (गृहीत) = हा पुरेल.
(व्रत).
भंग ( भङ्ग ) = संग.
मलिन ( मलिन ) = भनि.
पढम ( प्रथम ) = पडेला.
गहि अवयभंगमलिणो =थए उरेसा व्रतना लंगथी इल्लुअ ( उत्पन्न ) – उत्पन्न
थयेल.
तावस ( तापस ) = तापस.
भविन.
नूणं ( नूनं )= २. दूर ( दूर )=अत्यन्त.
ओणअ ( अवनत ) = न, नमनशील.
दूरोणएहिं = अत्यंत नम्र. मुह (मुख) = भुप,
वहन. ઋષભ ૧૦
Jain Education International
TIET (AFT)=2101.
मुहराओ - भुज- राग, वहननी छाया. ठविओ ( स्थगितः ) = ढांडी हेवायो.
193
| पढमिल्ल अताव से हिं= प्रथम उत्पन्न थयेला तापसो
वडे.
तुह ( तब ) =तारा.
दंसणे (दर्शने) = ६र्शनने विषे.
पढमे (प्रथमे ) = प्रथम, पडेला.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004848 |
| Book Title | Rushabh Panchashika |
| Original Sutra Author | Dhanpal Mahakavi |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund |
| Publication Year | 1933 |
| Total Pages | 314 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 19 MB |