________________
સંસ્કૃત
અપભ્રંશ
ગૂજરાતી.
એવમ
એન્ડ
એમ પછી
પશ્ચાત
પરછ
જિ
એવ મિ
યુષ્મદ્
કાઈ, કવણુ gછું; તુહે, તઈ
કાંઈ, કેણું તું, તમે, તે
લેખક જણાવે છે કે ગુજરાતી કાંઈ મૂળ ભાષા નથી, પણ પ્રાચીન ભાષાઓના વિકારના પરિણામ રૂપે તે છે. ગુજરાતી ભાપાના શાબ્દિક ઈતિહાસની સંપ્રાપ્તિ માટે વિશેષે કરી પ્રાકૃત (દેશ્ય પ્રાકૃત વગેરે ) તથા અપભ્રંશ ભાષાના સતતભ્યાસની ઘણી અગત્ય છે. ગૂર્જર ભાષાની માતા પ્રાકૃતને જેમ જૈનોએ સેવી છે, તેમ વરરૂચિ, ચંડ, કાત્યાયન, વાકપતિ વગેરે વૈદિક વિદ્વાનોએ પણ સેવી છે, અને તેને વિશ્વવિદ્યાલયમાં સ્થાન મળવું જોઈએ.
ગ્રંથના કર્તા શ્રાવક કવિ ઋષભદાસનું ટુંકામાં ચરિત્ર આપ્યું છે તેમાં તેમનું નિવાસસ્થાન ખંભાત, તેમના ગુરૂ શ્રીવિજયાનંદસૂરિ, પિતાનું નામ સાંગણ, માતાનું નામ સરૂપ છે. અને ભાઈનું નામ વિક્રમ આપ્યું છે. તેઓ જાતના પિરવાડ( પ્રાગવાટ) વણિક હતા. તેમણે આ ગ્રન્થ સં. ૧૬૮૫ માં રચ્યું હતું, અને તેમણે બીજા પણુ રાસા રચેલા છે.
ગ્રન્થની ભાષા પૂર્વના ગ્રન્થની માફક જન શૈલિની છે. તેમાં કહેશ, કહિસ્ય, ઇસ્યુ, પિઠું, બાંભણુ, બાઈક, તિણિ, લખિમિ, પહિલી, પરબત, કહિવાય, રતિવાણું, હાકલિ, હરમતિ ( લાજ ), પરતખ, આવોયે જેવાં રૂપે પુષ્કળ નજરે પડે છે. વળી આ રાસામાં યાવની શબ્દ ઠેર ઠેર જોવામાં આવે છે, તેનું કારણ બાદશાહ સાથે સંવાદ વગેરે હશે.
વણિકના અવતાર વિષે કવિ લખે છે કે –
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
