Page Text
________________
૨૨૦
- આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો - ૭
-
1928
સાંભળો. કહે છે કે “અમે તો ખોટું પણ કહીએ, તમે સાચું સાબિત કરો.” પણ જેને સાચા ખોટાની સમજ જ નથી ત્યાં સાચું સમજાવવું કોને ? ભૂગોળનું જેને જ્ઞાન નથી એને નકશો સમજાવાય શી રીતે ? યોગ્યાયોગ્યની ચર્ચા કોણ કરી શકે ?
એકડો આવડ્યા વગર, આંક શીખ્યા વગર સરવાળા આવડે ? દીક્ષા માટે યોગ્ય અયોગ્યની ચર્ચા કોણ કરી શકે ? વીસમી સદીના વિદ્વાનો પણ બુદ્ધિનો યથેચ્છ ઉપયોગ કરવાનું નથી સ્વીકારતા. પશ્ચિમના વિજ્ઞાનવાદીઓ પણ પોતાના જ્ઞાન બહારના વિષયોમાં માથું નથી મારતા. ન્યાયાધીશે કોઈની નાડી તપાસી? ધારાશાસ્ત્રીએ કોઈનું ઓપરેશન કર્યું ? કોઈ સર્જને કોર્ટમાં આર્ગ્યુમેંટ કરી ? જ્યારે આ બધા તો ન્યાયાધીશ પણ ખરા, ધારાશાસ્ત્રી પણ ખરા, સર્જન પણ ખરા અને ધોકાશાસ્ત્રી પણ ખરા. બધી વાતમાં સમજે કે ન સમજે પણ અભિપ્રાય આપવામાં પહેલા ઊઠાં સુધી ભણેલા નહિ છતાં છાપાં વાંચી હૂંડિયામણની ચર્ચા કરવા લાગી જાય. રામાયણનો કક્કોય ન જાણે છતાં રામની વાતો કરે. આ બધું કેમ ચાલે ? ભણેલા અને સમજદાર બોલે તો તેની સાથે વાત કરતાં પણ આનંદ આવે. વિદ્યાર્થી પણ શિક્ષક શીખવે તેમ ભણે પણ “આ આમ કેમ!અને તેમ કેમ !” એવું ડહાપણ ન ડહોળે. ન સમજે ત્યાં પૂછે ભલે, ત્યાં પણ શિક્ષક કહે કે “હમણાં સમજવાને વાર છે, હું કહું તેમ કરતો એ વિદ્યાર્થી ત્યાં હઠ નથી કરતો. શિક્ષકના કહેવાથી ગોખી જાય છે અને એ રીતે ભણેલા આજે ખુરસી શોભાવે છે. પણ પોતે ભણે નહિ, બીજાને ભણવા દે નહિ અને ભણનારને કનડગત કરે તેવાઓ રખડે છે. ઠોઠ નિશાળિયાનું લક્ષણ જ એ કે સમયસર વર્ગમાં આવે નહિ, પોતે ભણે નહિ, બીજાને ભણવા દે નહિ, તોફાન કરે અને માસ્તરને પણ હેરાન કરે. વસ્તુ હોય તે જ હોય, નવી ક્યાંથી આવે ?
પોતાની બુદ્ધિનો યથેચ્છ ઉપયોગ શાણાઓ નથી સ્વીકારતા પણ રખડતા લોકોએ ઉપજાવી કાઢેલી વીસમી સદીની સ્વચ્છંદતાની એ ભેટ છે. વ્યવહારમાં, બજારમાં, રાજ્યમાં, ક્યાંય પણ વસ્તુના અભ્યાસ વગર બોલાતું નથી. આપણો કેસ જાણીએ આપણે પણ, તે અંગે બોલવા કોર્ટ આપણને ઊભા ન રાખે. વકીલનું બોલેલું કબૂલે, કેમ કે કાયદાની બારીકીને અનુસરીને એ બોલે, જેથી કોર્ટની મહેનત બચે. આજના તો આગમ હાથમાં લઈને પણ કહે કે “આ તો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004831 |
| Book Title | Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 314 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_acharang |
| File Size | 14 MB |