Page Text
________________
૨૧૦
– આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાન - ૩ -
-
738
એ જ જાણવું એ સમ્યક્ત્વ નહિ : એ તો ઘણાય જાણે છે : માટે મુમુક્ષુને તો એ તારકની આજ્ઞાનો જ આધાર. એ તારકની આજ્ઞા ત્રણે કાળમાં અબાધિત છે. એ તારકની આજ્ઞામાં પરિવર્તન કરવાનો કોઈને જ હક્ક નથી. એ તારકે બધા ગુણસ્થાનકે આજ્ઞા જુદી જુદી કરી છે, કારણ કે એ તારક સર્વજ્ઞ હતા, પણ અલ્પજ્ઞ નહોતા. સાતમા ગુણઠાણે અપ્રમત્તપણાની આજ્ઞા. છછું ગુણઠાણે સર્વવિરતિની, પાંચમે દેશવિરતિની, ચોથે સમ્યક્ત્વની અને પહેલે માર્ગાનુસારીપણાની આજ્ઞા. કેટલા ઉપકારી ! કોઈપણ કલ્યાણનો અર્થી રહી ન જાય ! એવા જમાડનાર કે કોઈ પણ જગ્યા વિના રહી જવા ન પામે. મિષ્ટાન્ન પણ છે, રોટલીવાળાને રોટલી, ચોખાવાળાને ચોખા અને ઘેસવાળાને માટે બેંસ પણ પરસે. બધા માટે એક જ આજ્ઞા એ તારકે ન કહી અને એમ આજ્ઞા તો જે ગાંડો હોય તે જ કરે. વિરતિ પ્રભુના ઘરની અને અવિરતિ મોહના ઘરની !
સભા: પહેલે ગુણઠાણેથી નીચે કંઈ ?
કંઈ જ નહિ : પછી તો રખડતા કહેવાય. કંઈ જ લેવાની તાકાત ન હોય એનું સ્થાન ક્યાં ? તેવા તો ગણતરી વિનાનું જીવન જીવી રખડી ખાય. પ્રભાવના કરે તે ખોળો ધરનારને તેટલાં પતાસાં આપે, ખોબો ધરનારને ખોબો ભરી આપે, હાથ ધરનારને પાંચ-સાત આપે, નાના બાળકને એક પતાસું આપે, પણ હાથ જન ધરે એને શું આપે ? ઊંચામાં ઊંચી આજ્ઞા અપ્રમત્તપણા આદિની. એ ન આવે ત્યાં સુધી સર્વવિરતિની આજ્ઞા, ત્યાં વિધાન સર્વવિરતિનું પણ પ્રમાદનું વિધાન નહિ હો ! પ્રમાદ એ પોતાની શિથિલતાને લઈને છે. પાંચમે ગુણઠાણે દેશવિરતિનું વિધાન : બાકીની અવિરતિનું વિધાન નહિ એ અવિરતિની છૂટ પણ નહિ, પણ જે એને સેવે એ પોતાની શિથિલતાને લઈને ! વિરતિ એ ભગવાનના ઘરની અને અવિરતિ એ મોહના ઘરની. ચોથે ગુણઠાણે સમ્યત્ત્વનું વિધાન. એની અવિરતિ એ પોતાની શિથિલતાને લઈને અને માર્ગાનુસારીપણાની આજ્ઞા પહેલે ગુણઠાણે. એ આત્મા સમ્યગ્દષ્ટિ તરફ જોયા કરે. માર્ગાનુસારીની બધી છૂટછાટ એ બધી જ તેની પોતાની અજ્ઞાનતાને જ આધીન છે. આ બધામાં વિરતિ એ ભગવાનના ધરની અને અવિરતિ એ મોહના ઘરની. આટલું છતાં પણ અવિરતિ ભગવાનના નામે ચડાવાય તો શું થાય ? અવિરતિને પાપ માનવી જોઈએ કે નહિ ? અવિરતિનો બચાવ મુનિથી થાય ? અવિરતિ વધે તેવી પ્રવૃત્તિને ઉત્તેજન મુનિથી અપાય ? અવિરતિની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004827 |
| Book Title | Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_acharang |
| File Size | 12 MB |