________________
quad=r
વેવિ તથા મંદમ...૪રા
પૂ. આચાર્ય ભાવદેવસૂરિ મ. એ સાધુ સામાચારી જણાવી છે. તેમાં ગચ્છ સમુદાયની વ્યવસ્થાની વાત ચાલી રહી છે. ગચ્છમાં આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, પ્રવર્તક,
વિર, ગણાવચ્છેદક એમ પાંચ મહાત્માઓ હોય. તેનાથી પુણ્યવાનું સાધુ ભગવંત પોતાના જીવનમાં જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રમાં આગળ વધી શકે. આમનાથી આગળ વધવાની પ્રેરણાનું બળ મળે છે. કદાચ આળસુ હોવાથી એમની દોરવણીને માન ન આપે તો એવા સાધુને સંયમનો સ્વાદ ન આવે.
આવા સાધુને આરાધનામાં મન ન જોડાય. અશાતાનો ઉદય થાય રર પરિષહો આવે તો એ વેદનાથી કંટાળી જાય, અને માનસિક સ્વસ્થતા ગુમાવી દે એવું પણ બને. કેટલાક મુનિઓ આ પાંચની મર્યાદા ન જાળવી શકે. તેથી મનની સ્વસ્થતા ન રહે. શાતા-અશાતા પરાવર્તમાન પ્રકૃતિ છે એથી તે બદલાતી રહે. આથી પુણ્યવાનને પણ અશાતા ભોગવવી પડે. અશાતામાં પણ પાંચ પુણ્યાત્માના પ્રભાવે સમાધિ ટકી રહે પણ તેઓની ભાવ-મર્યાદામાં ન હોય તો...થોડી પણ અશાતામાં સમાધિ ટકાવી ન શકે કંટાળી જાય માટે જ “ઉત્તરાધ્યયન'માં એ કંટાળેલાને “ભગ્ના' કહ્યા છે. સંયમનું દુઃખ લાગે એથી એ આર્તધ્યાનમાં ફસાઇ જાય. અને ભાન ભૂલેલા બની જાય.
sfu મંમતા : મતિમાં મંદતા; મતિ એ જ્ઞાનનો પ્રકાર છે; તે સમજણ; મેળવવાનું સાધન છે. મતિ ચિંતન, મનન, એનાથી જેમ-જેમ સંયમમાં આગળ વધે તેમ મોહનીયનું પડલ ખસે અને વિવેક જાગે.
મતિ એ કારણ છે, સમજણ એ કાર્ય છે.
ક
વાચના-૪૬
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
