Dravya Pratikramana ne Bhav Pratikramana Kevi Rite Banavsho

SR No.: 004821
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhaveshratnavijay
Publisher: Bhaveshratnavijay
Publication Year: 2006
Total Pages: 410
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Ritual_text, Ritual, & Spiritual
File Size: 17 MB

Page 90

અણસણમૂણોઅરિઆ, વિનિસંખેવણ રસચ્ચાઓ ! અનશન, ઉણોદરી, વૃત્તિસંક્ષેપ, રસ (વિગઈ, ત્યાગ, કારકિલેસો સંભીણયા ય બન્ઝો તવો હોઈ શા કાયકલેશ અને સંલીનતા એ બાહ્ય તપ છે.
શબ્દાર્થ - અણસણ-ચાર પ્રકારના આહારનો ત્યાગ તે અણસણ, ઊણોઅરિઆપાંચ સાત કોળિયા ઓછા ખાવા અથવા ઓછાં વસ્ત્ર પાત્ર રાખવાં તે ઉણોદરી, વિત્તીસંખેવર્ણ-દ્રવ્ય વગેરેનો સંક્ષેપ કરવો તે વૃક્ષિસંક્ષેપ, રસચ્ચાઓ-વિગઈ પ્રમુખ રસનો થોડો અથવા અધિક ત્યાગ તે રસત્યાગ, કાયકિયેસો-કાયાને કષ્ટ આપવા લોચ કરાવવો તે કાયક્લેશ, સંલીયા-વિષયાદિકની ઉદીરણા કરવી નહિ, તેમજ અંગોપાંગ સંકોચી રાખવા તે સલીનતા.
અર્થ - ચારે પ્રકારના આહારનો ત્યાગ તે અનશન (ઉપલક્ષણથી એકાસણું બિયાસણું પણ ગણાય), પાંચ સાત કોળિયા ઓછા જમવા તે ઉણોદરી. અમુક દ્રવ્યથી વધુ ન વાપરવા તે વૃત્તિસંક્ષેપ, દૂધ, દહીં, ઘી, ગોળ, તેલ અને કડા એ છ વિગઈમાંથી શક્તિ મુજબ એક, બે, ત્રણ આદિ વિગઈનો ત્યાગ તે રસત્યાગ, કાયાને કષ્ટ આપવું-લોચ કરાવવો તે કાયક્લેશ, અંગોપાંગ સંકોચી રાખવા તે સંલીનતા, એ છ પ્રકારે બાહ્ય તપ છે.
પાચચ્છિત્ત વિણઓ, વેચાવચ્ચે તહેવ સજાઓ I પ્રાયશ્ચિત્ત, વિનય, વૈયાવચ્ચ તથા સ્વાધ્યાય, ઝાણ ઉસ્સગો વિ અ, અભિતરઓ તવો હોઈ Holl ધ્યાન અને કાયોત્સર્ગ અત્યંતર તપ છે.
શબ્દાર્થ - પાયચ્છિત્ત-લાગેલા દોષનો ગુરુ પાસે પ્રકાશ કરી તેના નિવારણને અર્થે ગુર જે આલોયણ આપે તે કરવું તે પ્રાયશ્ચિત તપ, વિણ-જ્ઞાન તથા જ્ઞાનીનો વિનય કરવો તે વિનય તપ, વેયાવચ્ચ-ગુરુ પ્રમુખની આહાર વગેરેથી ભક્તિ કરવી તે વૈયાવચ્ચ તપ, તહેવ-તેમજ, સજઝાઓ-વાચના, પૃચ્છના પ્રમુખ પાંચ પ્રકારથી અભ્યાસ કરવો તે સ્વાધ્યાય તપ, ઝાણું-આર્ત તથા રૌદ્ર ધ્યાન નિવારી
* દા.ત. : નામ અને સ્વાદ એમ બે રીતમાંથી કોઈપણ રીતે દ્રવ્યની ધારણા થઈ શકે. ચા સવારે પીધી અને બપોરે પીધી તો સ્વાદ બદલાય પણ નામ એક જ છે એટલે એક દ્રવ્ય પણ ગણી શકાય
આ વિગઈનો ત્યાગ ત્રણ રીતે થઈ શકે : (૧) મૂળથી (૨) કાચી (૩) નિવિયાતી. દા.ત. દૂધ વિગઈ-મૂળથી ત્યાગ હોય તો દૂધમાંથી બનેલી કોઈપણ ચીજ વાપરી શકાય નહિ.
કાચી ત્યાગ હોય તો ફક્ત દૂધ પીવાય નહિ પણ દૂધની બીજી કોઈ બનાવટ વાપરી શકાય. નિવિયાતી ત્યાગ હોય તો દૂધનો સ્વાદ ફેર થઈ ગયેલી ચીજ (ખીર, દૂધપાક વિ.) ન વપરાય.
**82828282828282828282828282888888888888 ઢબ પ્રતિમાને ભાવ પ્રતિમા કેવી રીતે બનાવશો ? પ૧