________________
૭૧ સંતનો સમાગમ અને હરિકથા બન્ને ખૂબ જ દુર્લભ છે. સંતના સમાગમથી ભલભલા પાપીજીવો પણ પવિત્ર થઈ ગયા છે. અનેક ડાકુલુંટારાઓ પણ સંતના સમાગમથી આ માનવજન્મને સાર્થક કરી ગયા છે. બાકી પુત્ર-પત્ની અને લક્ષ્મી તો પાપીઓના ઘરે પણ હોય છે. માટે પૈસો મળવો તે મહત્ત્વનું નથી પણ સંતનો સમાગમ થવો તે મહત્ત્વનું છે. આ ડાકુએ પણ તરત જ પ્રતિજ્ઞા કરી કે અણહક્કનું મારે કાંઈ ન ખપે. મજૂરી કરીને હું મારું ગુજરાન ચલાવીશ. પતિ-પત્ની બન્ને જણા પાપી કાર્યોને છોડીને ધર્મના માર્ગે વળી ગયા. સમય મળે ત્યારે પ્રભુનું નામ સ્મરણ કરે છે. પ્રભુનું નામ એ એક જબરી ઔષધિ છે. જે લોકો ખરા ભાવથી તેનું સ્મરણ કરે છે તેના બધા જ દૂ:ખો દૂર થઈ જ જાય છે.
“પ્રભુ નામ કી ઔષધિ, ખરા ભાવથી ખાય, રોગ શોક આવે નહીં, સવિ સંકટ મીટ જાય.”
એકવાર બન્ને પતિ-પત્ની જંગલમાંથી ગામ તરફ જઈ રહ્યા છે રસ્તામાં એક ચાંદીનું કડલું (પગમાં પહેરવાનું આભૂષણ) પડયું છે. અત્યારે આમ તો આ બન્ને જણા પૈસાની ભીડમાં છે પણ પ્રતિજ્ઞા છે કે અણહક્કનું લેવું નહીં. પતિએ વિચાર્યું કે મારે તો નથી જ લેવું પણ પાછળ આવતી મારી પત્નીની દાનત બગડી જાય તો ! તેથી તેણે તે કડલા પર ધૂળ વાળી, પત્નીએ આ જોયું.તે બોલી ઉઠી કે “ધૂળ પર ધૂળ શું નાખો છો?” આપણે મન હવે પરધન પથ્થર સમાન છે. તુલસીદાસે કહ્યું છે કે
ઉપરધન પથ્થર સમ ગણે, પરસ્ત્રી માત સમાન, ઈસકો વૈકુંઠ ન મલે તો, તુલસી દાસ જમાન.”
જે માણસ પરધનને પથ્થર સમાન ગણે છે અને પરસ્ત્રીને માતા સમાન ગણે છે તેને જો વૈકુંઠ ન મળે તો તુલસીદાસ કહે છે કે હું જામીન થાઉં છું. અર્થાત્ વૈકુંઠ અવશ્ય મળે જ.
બન્ને જણા પોતાના નિયમમાં અડગ રહ્યા. સજ્જન કરતાં પણ ચડી જાય તેવું સુંદર જીવી ગયા. એક ખુંખાર ડાકુને પણ સજ્જન કોણે બનાવ્યા? સંતના સમાગમે જ ને !
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org