________________
૨૦૧ છઠ્ઠા આરાનું સ્વરૂપ
છ8ા આરો તો એનાથી યે ભયંકર આવશે. તેમાં માણસનું આયુષ્ય ૧૬ વર્ષનું જ રહેશે. સ્ત્રી છ વર્ષે ગર્ભ ધારણ કરશે. એક હાથની જ કાયા હશે. ભયંકર અગ્નિની વર્ષા વરસતી હશે તેથી લોકો રાત્રે જ ખાવાનું શોધવા નીકળશે. માછલાં વગેરે જીવોને શેકી-શેકીને ખાશે. દુઃખ જ દુઃખ ફેલાયેલું હશે. માણસની કાયામાંથી અત્યંત દુર્ગધ આવતી હશે. પ્રાયઃ જીવો મરીને દુર્ગતિમાં જશે. તે પણ ૨૧૦૦૦ વર્ષનો રહેશે. પછી ઉત્સર્પિણી કાળ આવશે. તેનો પહેલો આરો છટ્ટા આરા જેવો, બીજો આરો પાંચમાં આરા જેવો, ત્રીજો આરો ચોથા આરા જેવો, અને તે આરાના અંતે તીર્થકરો જન્મ લેશે. આમ ભવિષ્યકાળનું સ્વરૂપ જણાવ્યું. ભગવાને જોયું કે હવે અંતિમ ક્ષણો આવી રહી છે. ગૌતમને મારા પર ખૂબ અનુરાગ છે. તેથી તેને દૂર કરવો જોઈએ. એમ વિચારીને ભગવાન ગૌતમસ્વામિને દેવશર્માને પ્રતિબોધવા મોકલે છે. સામાન્ય રીતે તો ભગવાનને પૂછો તેટલો જ જવાબ મળે. પણ છેલ્લે સોળ પ્રહર સુધી પૂછે કે ન પૂછે મારે આ લોકોને બધું જણાવી દેવું છે. એવી કરૂણાથી ભગવાને વગર પૂછયે જ અંખડધારા દેશના આપી. અમાવાસ્યાની પાછલી રાત્રી છે. ભગવાન સમાધિમાં બેઠાં છે. અ... ઈ....છ..... લુ...... આટલું બોલે તેટલી જ વારની સમાધિ. તરત જ ભગવાનનો પુણ્યાત્માજ્યોતિમાં ભળી ગયો. જગતમાંથી પ્રકાશ ચાલ્યો ગયો. ચારેબાજુ વિષાદ-વિષાદ-વિષાદ-છવાઈ ગયો. બધા રાજા ભેગા થયેલા હતા. તેમણે વિચાર્યું કે ભાવદીપક તો ચાલ્યો ગયો. હવે દ્રવ્યદીપક પ્રગટાવો. આ રીતે ત્યાં દીપક પ્રગટાવ્યાં અને એમાંથી દિવાળી પર્વ પ્રગટ થયું.
ભગવાને ચૌવિહાર છઠ્ઠ કરીને દેશના આપી હતી તેથી આજે પણ કેટલાક મહાનુભાવો ચૌવિહાર છઠ્ઠ કરીને ગણણું ગણતાં હોય છે. એક બાજુ ભગવાનનું નિર્વાણ અને બીજી બાજુ ગૌતમ સ્વામિનું કેવલજ્ઞાન, દેવશર્માને પ્રતિબોધીને પાછાં ફરતાં ગૌતમસ્વામિ દેવોને દોડા-દોડ કરતાં જૂએ છે અને પૂછતાં ખબર પડે છે કે ભગવાનનો મોક્ષ થયો છે. આ સાંભળતાં જ જબરો આઘાત લાગે છે. વીર-વીરના પોકારમાંથી વિતરાગ બને છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org