________________
૧૯૬
તે સમયે પુજ્યપાલ રાજા ભગવાનને વંદન કરવા આવ્યા છે. તેમને આઠ સ્વપ્રો આવેલા. તેના ફળને જાણવા માટે તે આઠે સ્વપ્રો ભગવાનને પૂછે છે.
૧. પહેલું સ્વપ્ર - પહેલાં સ્વપ્રમાં મેં ભાંગેલી, તુટેલી, જીર્ણ થઈ ગયેલી હસ્તિશાળામાં હાથી ઉભેલો જોયો. ભગવાન કહે છે કે કાળ પડતો આવી રહ્યો છે. ગૃહસ્થાશ્રમ એ જીર્ણ હસ્તિશાળા જેવો હશે. ભાંગેલી-તૂટેલી કોઈ શાળાના મકાન જેવું ગૃહસ્થનું જીવન હશે. અને તેમાં ગૃહસ્થરૂપી હાથી પડયો રહેશે. આમ તો હાથીની હસ્તિશાળા ભવ્ય હોય એ કાંઈ જીર્ણશાળામાં પડયો ન રહે. ગૃહસ્થરૂપી હાથી આવી જીર્ણશાળામાં દુ:ખને પણ સુખ માનીને પડયો રહેશે. સાધુ સંતો ગમે તેટલો ઉપદેશ આપશે છતાંય સંસાર તરફ જરાયે નફરત નહીં જાગે.. આજે આપણે જોઈએ છીએ ને ! ભગવાનનું વચન અક્ષરશઃ સત્ય છે “સંસારદાવાનલદાહનીર ! રોજ બોલે છે પણ સંસાર દાવાનલ જેવો લાગે છે ખરો ! ધર્મના સ્થાનો-ઉપાશ્રયમાં આવવાનું ગમે છે ખરું ! પોતાની નાનકડી કોટડીમાં એકબાજુ ઉંદરડા ચું-ચું કરતાં હોય.. બીજી બાજુ છોકરાઓ ઉવા-કેવા કરતા હો... ગંધાતી ગોદડી હોય છતાં ત્યાં સુઈ જવાનું પસંદ કરશે પણ અમે કહેશું કે ભાઈ રાત્રિપૌષધ કરો.. તો ચોખ્ખી ના.. આવા વિશાળ ઉપાશ્રયમાં તેને ઉંઘ ન આવે.. કરોડપતિઓ પણ અમારા પગમાં માથું મૂકીને રડતા હોય છે. સાધુ જીવન સ્વીકારીએ તો બધા પ્રશ્નનો એક જ ઝાટકે અંત. પણ સ્વીકારવું ગમતું નથી. સંસારનું સ્વરૂપ પાંચમાં આરામાં કેવું હશે તે આ સ્વપ્રથી સૂચિત થાય છે.
૨. બીજું સ્વપ્ર : બીજા સ્વપ્રમાં મેં ચંચળ કુદાકુદ કરતો વાંદરો જોયો. ભગવાન કહે છે કે પાંચમાં આરામાં જીવો ચંચળ હશે. જ્ઞાન, ક્રિયામાં એને આદર ઉત્પન્ન નહીં થાય. કયાંય કોઈ પ્રવૃત્તિમાં એનું મન સ્થિર નહીં રહી શકે. આજે આપણે જોઈએ છીએ ને કે વ્યાખ્યાન સાંભળતો હોય તો કયારે વ્યાખ્યાન પુરું થાય તેની રાહ જોતો હોય છે. જાત્રા કરવા જશે તો સવારે ચડયો. બપોરે ઉતર્યો અને સાંજે ભાગ્યો. દેરાસરમાં પણ પૂજામાં સ્થિરતા ક્યાં હોય જ છે. આ ચંચળતાના કારણે સ્થિરચિત્તે આરાધના કરી શકતો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org