________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
કોઈ કોઈ ઠેકાણે બહુલંને લીધે અન્તર શબ્દ પછી સ્વર આવે તે લેપ થઈ જાય છે.
ત+ર્વાર–મંતરવર=અવર-37gવરિ–વચ્ચે-ઉપર.
स्त्रियाम् आद् अविद्युतः ॥८॥१॥१५॥
સ્ત્રીલિંગી નામને છેડે આવેલા ૨૫ત્ય વ્યંજનને લેપ થતો નથી પણ મા થઈ જાય છે, માત્ર એક વિસ્ શબ્દમાં આ નિયમ ન લાગે.
સરિણી-સરિત–નદી પાકિaઝા-પ્રતિષત–પડવો સંપ––સ પદા–સંપત્તિ
બહુલને લીધે મા ને બદલે ફુવછૂટતર એવો ય પણ બોલાય છે એટલે આ જ વર જેવો બોલાય છે. (ચા, ચલ વગેરે શબ્દના ચ ની પેઠે ચેખા વ્યંજન જેવો નહીં.).
વિજ્ઞ-વિજુ-વીજ-વીજળી. આ સૂત્રમાં આ શબ્દને નિષેધ કરે છે. એથી વિનુગા રૂપ ન થાય.
रोरा ॥८॥१॥१६॥
સ્ત્રીલિંગી કારાંત શબ્દના છેડાના રને ન થાય પણ રા થાય છે.
નિરા–ર–વાણી પુરા–ધુ-ધસરું પુ–પુર-પુર-નગર
क्षुधो हा ॥८।१।१७।।
સુધે શબ્દના અન્ય જનતા ઘને થાય છે. ફુલ્લો-સુધ–ભૂખ સ સ્કતમાં સુધા શબ્દ પણ છે તેનું પણ ૪૪ ૩૫ થઈ શકે છે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
