________________
૪૩
લઘુવૃત્તિ-સપ્તમ અધ્યાય-તૃતીય પાદ
૪૬૩ નજૂ-હુ- ૩–ઃ ચાર માળારૂા૨શ ર, યુ, " gવ અને ત્રિ શબ્દો પછી બહુવ્રીહિ સમાસને અંતે આવેલા થતુર શબ્દને મણ સમાસાંત થાય છે. વિદ્યમાનાનિ ચારિ ચચ= ચતુ+ક્ય= ચતુર-જેને ચાર નથી એ. શોમાનિ ચઢાર વચ=સુવત+=ણુવતુર –જેને ચાર સારાં છે એ... વિસરારિ વરવારિ ચર્ચા વિવ7+=વિચતુર:–જેને ચાર અસમાન છે. રકાર: સમીરે ચા વઘતુર +==ાવતુર:-જેની સમીપ ચાર છે. એટલે કે ત્રણ કે પાંચ. ત્રી વા વવાર =વિરામ=ત્રિજતુર:-ત્રણ કે ચાર.
अन्तर्-बहिलोम्नः ॥७॥३।१३२॥ બહુવ્રીહિસમાસવાળા બનતમ અને વદિમ શબ્દોને પૂ-મ-સમાસાંત થાય છે. અત્તમાન યહ્ય :=ાતમ-જેને અંદર રામ-રૂંછાં છે એવો ઓઢવાનો કામળો. વચનાને ચા :=fમઃ વાવાડજેને બહાર રૂંછાં છે એવો એહવાને કાંબળા અથવા ટુવાલ.
મા ને છીપારૂરૂા. નક્ષત્રવાચી નામ પછી આવેલા બહુવહિ સમાસવાળા નેતૃ શબ્દને મમ્ સમાસાંત થાય છે. શ્રી નેતા વાણાં વા=ળનેન્ના નિશા-જેમને નાયક મૃગ-મૃગ નક્ષત્ર-છે એવી રાત્રિ.
નામે રાત્રિ છારા રૂમ બહુવ્રીહિસમાસને છેડે આવેલા નામિ શબ્દને અ---સમાસાંત થાય છે, જે સંજ્ઞા હેય તે. પન્ન નામી ચહ્ય સ-વનામિ+=ાનામા–જેની નાભિમાં પા છે આ શબ્દ
બ્રહ્માના નામરૂપ છે. અથવા આવતી ચોવીશીના જૈન ધર્મના પ્રથમ તીર્થકરનું નામ.
વિજfસતવારિઝનામિવિકસિત પદ્ધ જેવી નાભિયુક્ત–આ કેઈની સંજ્ઞા નથી તેથી આ નિયમ ન લાગે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org