________________
સિદ્ધહેમ શબ્દાનુશાસન दृ-वृग्-स्तु-जुषेति-शासः ॥ ५ ॥ १॥ ४० ॥ दृ, ग, स्तु, जुष्, इ भने शास् धातुमाने क्यप् प्रत्यय लागे छे. आ++क्यप्=आदृत्यः-मा६२ योग्य. प्र+आ++क्यप् प्रावृत्यः-माढवा योय. अवश्य+स्तु+क्यप् अवश्यस्तुत्यः-११५ स्तुति २वा योय. जुष्+क्यप् जुष्यः-प्रीति ४२वा योय. इ+क्यप् इत्यः-१५॥ यो२५, या६ ४२१॥ योय. शास्+क्यप्-शिष्+य-शिष्यः-मनुशासन ४२५॥ यो२५. ॥ ५। १ १४० ॥
ऋदुपान्त्यादपि-चदृचः ॥ ५ । १ । ४१ ॥ से घातुने ऋ२ उपायमा छे ते धातुमाने क्यप् लागे छे, मात्र कृप, चूत અને ઋ એ ધાતુઓને છોડી દેવા. वृत्+क्यप्-वृत्यम्-पतवा योय.
कृप्तध्यर्ण कल्प्यम्-४६५१। योय. या यातुन निषेधेस छ. वृत्+यण चर्त्यम्- Jथा योग्य.
ऋच्+ध्यण भय॑म्-स्तुति ४२॥ योय. ,, ॥५॥ १॥ ४१ ॥ कृ-वृषि-मृजि-शंसि-गुहि-दुहि-जपो वा ॥ ५। १ । ४२ ॥
कृ, वृष्, मृज्, शंस , गुह्, दुह् भने जप् धातुभाने क्यप् प्रत्यय १ि४८ साणे छे.
कृ+क्यप्=कृत्यम्, कार्यम् (ध्यण) - ४२वा योय. वृष्+क्यप् वृष्यम् , वर्ण्यम् (,,) - वर्षा योय. मृज+क्यप-मृज्यम् , माय॑म् (,) - सा६ ४२वा योग्य. शंस+वयप्-शस्यम् , शंस्यम् (,) - प्रशसवा योज्य गुह+क्यप्-गुह्यम् , गोह्यम् (,) - गुप्त रामपा योय. दुह+क्यप्-दुह्यम् , दोह्यम् (,)- होडवा योग्य. जप्+क्यप्=जप्यम् , जाप्यम् (,,) - M५ ४२१। येोय. ५। १ ॥ ४२ ॥ जि-विपू-न्यो हलि-मुज-कल्के ॥ ५। १ ।। ४३ ॥
जि घातुने ७० भाय तो क्यप् प्रत्यय लागे. वि साथे पू पातुने भुन भय ते! क्यप् प्रत्यय लागे. वि साथे नी यातुने ५६४ मोय तो क्यप् प्रत्यय सा.
जि+क्य=जित्यः - हलिः-भौटुं ..
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
