________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન ચાદુ ીને વાત્ ાછરાદ્દી
જેની આદિમાં બાહુ શબ્દ છે અને ઊરુ શબ્દ છે એવા વાદુવન અને વરુ શબ્દોને મત્વમાં નૢ પ્રત્યય જ થાય છે, મત્તુ થતા નથી.
૩૯૬
દુષ=મુવલ્ટી-બાહુબળવાળો.
+1=4%1-સાથળના બળવાળો.
મન-મ-જીજ્બાને નામ્નિ 1ારાદ્દી
મસૂ છેડાવાળા નામાને, મેં છેડાવાળા નામેાને અને અન્ન વગેરે શબ્દોને ‘વિશેષ નામ' અર્થ હોય તો મત્વમાં ક્રૢ પ્રત્યય જ થાય, મતુ ન થાય.
I
મન–સામન+નૢ=ામિની-હારવાળી,
મ-સોમ+ન=સોમિની-ચંદ્રવાળી.
હસ્ત-સ્ત-રાજ્ઞાતો ારાદ્દા
હસ્ત, રમ્સ અને ર શબ્દોને પ્રત્યય લાગ્યા પછી જાતિ' અર્થ જણાતા હાય તે। મત્વ માં ર્ પ્રત્યય જ થાય છે.
77+ફન=હતી-હાથી
77+l=1-હાથી ર+સૂ=1-હાથી
*14′′=મનિી-કમલવાળી.
મ+રૂ=fહી-કમલવાળો.
હાથી' શબ્દ અહીં હાથીની જાતિને સૂચવે છે, માત્ર ‘હાથવાળો' કે ‘દાંતવાળો’ એવા એક કાઈ અથ હોય તે દસ્તા, ન્તી કે દર્દી શબ્દ બનતા નથી પણ દસ્તવાનું, અને હસવાનું કરવાનું શબ્દો થાય છે.
વર્ષાત્ ણાિિળ ||રા॥
વળ શબ્દને બ્રહ્મચારી' અર્થ જણાતા હેય તા મત્વમાં ફ્ન્ન પ્રત્યય જ થાય છે, મત્તુ થતા નથી.
વળ +g=qળી ન્-બ્રહ્મચારી.
બ્રહ્મચારી અ ન હેાય ત્યાં વળવાનૢ એટલે અમુક વણુ વાળો એવા જ અથ થાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
- www.jainelibrary.org
