________________
લgવૃત્તિ-ચતુર્થ અધ્યાય-દ્વિતીય પાદ ૬૧ થાય છે તથા જે ધાતુને છેડે ગાકાર હોય તે ધાતુને લાગેલા અજિત રિત પ્રત્યયોમાંના મન ને પુરૂ વિકલ્પ થાય છે. fa૬ અપ્રીતિ-ગઢપુન = અતિપૂ+3=ષિ, અદ્ધિવન તેઓએ
દેષ કર્યો.
જા જવું મા+કર્મચાવ=મવું, કયા–તેઓ ગયા. મારાલા
વિજ્ઞ-વિદ્રઃ યમુવઃ | ૬ ૨ / ૧૨ છે. મૂ ધાતુ સિવાય બીજા કોઈ પણ ધાતુને સિક્સ પ્રત્યય લાગ્યો હોય અને તે પછી અદ્યતનીને મન પ્રત્યય લાગ્યો હોય તે તે અન્ન નો પુત્ર થઈ જાય છે તથા વિદ્ ધાતુને લાગેલા હ્યસ્તનીના મન ને પુસ્ થઈ જાય છે.
બચતની-++અન=+1+સૂત્રમાર્ગુ –તેઓએ કર્યું.
હસ્તની-મ++અન=+વ+3=વિદુ-તેઓએ જાણ્યું. મ+મૂ+અન=કમવન-તેઓ થયા. – અહીં મૂ ધાતુ છે. તેથી આ નિયમ ને લાગે.
! ૪ ૫ ૨ ૯૧ ! द्विउक्त-जक्षपञ्चतः॥४।२ । ९३ ॥ કિર્ભાવ પામેલા ધાતુઓ પછી આવેલા શિ7 પ્રત્યયરૂપ મન નો પુત્ર થઈ જાય છે તથા જ્ઞાઢિ (કન્ન દ્રિા, નાથ, વાર, રાજુ) પાંચ ધાતુઓથી લાગેલા ફિશ પ્રત્યયરૂપ અને પુર થઈ જાય છે. શત્ પ્રત્યયરૂપ મન્ એટલે સંતનીને અન.
દિર્ભાવ પામેલ ધાતુઅ+નુ+અન=મગુરૂકૂ=અgવુ:- તેઓએ હોમ કર્યો અથવા
ભક્ષણ કર્યું. કમ્ આદિ પાંચ – નક્ષ ખાવું તથા હસવું – મજાન્ન+મન==+=+=શુ: – તેઓએ ખાધું. દ્રા-દરિદ્ર થવું-
અ મન=પ્રક્િર=ગરિદુર – તેઓ દુર્ગતિવાળા યા–દરિદ્ર થયા. કાર જાગવું મ+કા+અન=મના જૂ+૩===ાનઃ - તે જાગ્યા. રાજૂ શેભવું -માસૂમન અવાસ્કર-પ્રવાકુ -તેઓ શાળ્યા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org