________________
લઘુવૃત્તિ-ચતુર્થ અધ્યાય-પ્રથમ પાદ
નિનેન-તેણે માર્ક કર્યુ.-અહીં ચિત્ પ્રત્યય નથી, પરાક્ષા છે.
૬ ૪૧૧ ૫ ૫૭ ॥
q- મૃ—માગમ્ ૐ || ૪ | ૨ | ૬૮ || g, ,મૈં, મા અને હૈં। (બીજા ગણુને હાર્ આત્મનેપદી) ધાતુને ચિત્ પ્રત્યય લાગે ત્યારે દ્વિર્ભાવ થાય છે . અને દ્વિર્ભાવ પામેલા આગળના અશના સ્વરને રૂ થાય છે.
૬૩૧
વૃ પાળવું કે પૂરવું-નૃ+તિ = વૃઘ્ર+તિ=qg+તિ=વિવર્તિ-તે પાળે છે.
45 g*•*5+fa=7375+fa=37+9+fa=8+#+fà=g4+x+fà=gufà-à my 3. ટ્ટ ભરપાષણ કરવું કે ધારણ કરવુ -મૂ+તિ=સ્મૃĮ+તિ=વટ્ટ+તિ=વિત્તિ તે પેષણ કરે છે.
માઁ (આત્મનેપદી) માપવું કે અરાજ
કશ્ત્રા-મા+તે=મામા-તે=મમા+તે=
નિમીતે-તે માપે છે.
। (આત્મનેપદી) જવું હા+તે જ્ઞાા+તે ગદ્દા+તે નિદ્દીતે-તે જાય છે. જ્ઞાતિ-તે છોડે છે આ ક્રિયાપદમાં હાર્ ધાતુ નો. પણ હાર્
ધાતુ છે.
पपार- —તેણે પાળ્યું—આ રૂપમાં ચિત્ પ્રત્યમ નથી, પરેક્ષાને પ્રત્યય છે. || ૪૫ ૧ | ૧૮ II
સનિ કહ્યું ॥ ૪ ॥ ? | પ્o ૫
જ્યારે ધાતુને સન્ પ્રત્યય લાગે ત્યારે ધાતુને દ્વિર્ભાવ થઈ જાય અને દ્વિર્ભાવ પામેલા ધાતુના પૂર્વના અંશમાં આવેલા આ ના રૂ થઈ જાય છે. વર્-પદ્++તિ-વર્+5+તિ=પિ+પ+ન્નતિ-વિપત્તિ-તે રાંધવાને પચ્છે છે.
પનિષતે-તે વારંવાર રાંધવાની ઈચ્છા કરે છે. આ રૂપમાં પૂના અશમાં જ છે અને વાડાવાથી તેમાં આ છે પણ મૈં નથી તેથી આ નિયમ ન લાગે.
૫ ૪૧ ૧ ૧ ૧ ।।
ગો: ન-અન્તયા-યર્ન ચ ।। ૪ । ? | ૬૦ ||
ધાતુ વર્ષાંત હાય અને એને સન્ લાગ્યા પછી ડિર્ભાવ થતાં પૂર્વમાં કારરૂપ અંશ આવ્યા હાય તથા તે રકારરૂપ અંશ પછી જેને છેડે અવળુ હોય એવા ૬ અક્ષર આવેલ હાય, એવા અતસ્યા અક્ષરા એટલે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org