________________
૪૬૨
સિદ્ધહેમચદ્ર શબ્દાનુશાસન
સ્ત્રી+ાર =ત્રિત, સ્ત્રીતરા-વધારે સારી સ્ત્રી. શીતમા=સિતમ, સીતા-વિશેષ વધારે સારી વિદુષી.
શી+બ્રુવા=બ્રુિવા, શત્રુવા–પિતાને શી–પડિન-એલનારી કુટાતા–સારી કેટડી-આ નામ એકસ્વરવાળું નથી. ! = ૨ / ૬૬ છે
૩ / ૩ / ૨ / ૬ ૭ છે. તર, તન, ૬ અને ૧W પ્રય લાગેલા હોય તો અને સમાન વિભક્તિવાળા વ્રુવા, પેઢી, ગોત્રા, પ્રતા અને દૃઢ એ શબ્દો ઉત્તરપદમાં હોય તો કફ પ્રત્યયવાળા નામના અંત્યસ્વરનો હસ્વ વિકપ થાય છે
કહુ માટે જુઓ રાક૭૩ બ્રહ્માધુત્તરા=àાધુતા, બ્રહ્મ ધૂતાહલકી બ્રાહ્મણ. +સુવા-બ્રુવ, બ્રુવા-પિતાને પાપી કહેનારી.
_| ૩ | ૨ ૬૭ | મદતક –વાસ–વિશિષ્ટ || 3 | ૨ | ૯૮ છે
#ર, ઘાસ અને વિશિષ્ટ શબ્દો ઉત્તરપદમાં હોય તો મહા શબ્દનું મહા રૂપ વિકલ્પ થાય છે એટલે મહંતુ શબ્દને મા (ST) વિકલ્પે લાગે છે.
આ સૂત્રમાં મહત્વ અને ર વગેરે શબ્દો એક બીજા સમાન વિભક્તિવાળા ન હોવા જોઈએ એમ સમજવું મર્તા–ર=મત્ર : મહત+મા+ર:=માર:, મહw:-મોટાનો કર. હતાં ઘાર=મહંતુષાર:=+હ+મા+વાસ:=મહાસ: માસ: I મહાઘાસ
મોટાઓનું ઘાસ મતાં વિgિ=મહ+વિશિષ્ટ =મહ+આ+વિરાણ-મહાવિશ:, મદવિષ્ટિ:
-મોટાઓમાં વિશિષ્ટ
|| ૩ ૨ / ૬૮ છે ત્રિવાર ૩ / ૨ / ૧ / જર, ઘાસ અને વિશિષ્ટ શબ્દો ઉત્તરપદમાં હેય તે સ્ત્રીલિંગી મતી શબ્દનું મ રૂપ જ થાય છે. એટલે માતી શબ્દના અંત્ય તીનો મસ્ત (૩) નિત્ય થઈ જાય છે. મહા: પ્રતી+મા+૨:=મહાન –મટી (રાણી) નો કર. મહત્યાઃ ઘાર=મતી++=મદાવા:–મોટી અટવીનું ઘાસ. મસ્યા: વિશિષ્ટ પ્રતીષ્મ+વિશિષ્ટ: મહાવિશિષ્ટ –મોટી (રાણી)ને વિશિષ્ટ
( ૩ / ૨ / ૬૯ |
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
