________________
૨૭૬
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન ઉપયત --તુસુમોરચ િ ૨. રૂ.
ઉપસર્ગમાં રહેલા નામી સ્વર, અંતસ્થ અને વર્ગ પછી આવેલા યુગ, યુવ, સો, તું અને તુમ ધાતુઓના ન ર થાય છે. ઉપસર્ગ અને ધાતુ-એ બંને વચ્ચે મ (જ) આવેલ હોય તો પણ જૂ થાય છે. પણ પુન વગેરે ધાતુઓનો ભિવ ન થયેલો હે જોઈએ. સુમિ+પુનોતિમમિyળત-પીડા કરે છે–સંત થાશ્રય
નિસ્+યુનોતિ–નિ:પુળોતિ–નિરંતર પીડા કરે છે.
ઘર+અણુનોત-પરિ+મપુણોત=ર્યપુળોત્-પીડા કરી સુ-મમિ+સુવતિ=અમિપુત-પ્રેરણું કરે છે. અથવા ફેકે છે - તંદ્રા
નિયુવતિ નિઃજુવતિ- પ્રેરણ કરે છે, અથવા ફેકે છે.
પરિ+સુવતુ=પરિમપુરતુ પર્યપુવત-પ્રેરણું કરી, ફે કહ્યું તો-અમિ+સ્થતિ અમિષ્યતિ-સામે છેદે છે,
ift+ાચ=વયંધ્યત-છેવું તુ-અમિ+રતોતિમિરૌતિ-સામે સ્તુતિ કરે છે.
સુ+સ્તવમૂત્રફુછવ-મુશીબતે સ્તુતિ કરી શકાય એવું
ઘર+91-તૌત–પરિ+અછતૂ=ાર્થછૌન્ત-સ્તુતિ કરી. તુમ-અમિતીમતિ મિણોમ-થંભે છે, બાંધે છે–સં યા
ઘરિ+નત્તમ7=પૂરિ+કોમત=ર્યક્ટોમત–થંભ્યો, બાં મનુસૂતિ–સ્નાન કરવાની ઈચછા કરે છે–અહીં ટૂ ધાતુને દિભવ થયેલ છે. તેથી સ ને જૂ ન થયો.
સૂત્રમાં સુન્ મૂકે છે માટે ન્ નિશાનવાળો પુ લેવો પણ બીજા મુ ધાતુ ન લેવા. આ મુન્ ધાતુ પાંચમા ગણન છે. રાવ ૩૯ થા-સેનિ-ધ-સિર-નાં દિપિ | ૨ | ૩ / ૪૦ |
ઉપસર્ગમાં રહેલા નામી વર, તસ્ય અને જે વર્ગ પછી આવેલા સ્થા, સેનિ, સિધ, વિવું અને સન્ ધાતુઓના સ્ નો 3 થાય છે. આ ધાતુઓને દ્વિર્ભાવ થયો હોય તેમ જ ઉપસર્ગ અને ધાતુની વચ્ચે ૩ (૨) આવ્યો હોય તો પણ ને ૬ થાય છે.
થા
યાધિસ્થાસ્થતિ= અધિષ્ઠાત–ઉપરી થશે. દૂર્મા-અધિ+તથૌ=ધિત છ–ઉપરી થયો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
