________________
૧૩૬]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
યા (એ) વારિ + = વારિ + 7+ મા = વારિબા–પાણી વડે. ૪ (ચ એ૦) વારિ + 9 = વાર + + 9 = વાળેિ–પાણી માટે. અમ્ (પંએ.) વારિ + કમ્ = વારિ + ન + = વારિળ –પાણીથી.
ટૂ (ષ૦ એ૧) વારિ + અર્ = વારિ +1+ બન્ = વાળઃ–પાણીનું. ૩ (સએ.) વારિ + ૬ = વારિ +7 + ૬ = વારિજિ-પાણીમાં. રજૂ ષ૦ તથા સ. દિવ્ય) વારિ + અર્ = વાર + ૬+ રત્ = વાળિો –બે
જાતનાં પાણીનું અથવા બે જાતનાં પાણીમાં. એ જ પ્રમાણે વર્તૃ + + ૬ = વળી–બે કર્તા.
વર્તી = = શા = ક્રર્તુળા–ર્તા વડે. પ્રિયતમ્ર + + { – પ્રિયતળ: જેને ત્રણ સ્ત્રીઓ
પ્રિય છે, તેથી અથવા તેનું. ધારિ + મ = વાળા–જાતજાતનાં પાણીનું-વિવિધ પ્રકારનાં પાણીનું. આ પ્રયોગમાં કામ પ્રત્યય છે તેથી આ નિયમ ન લાગે. સંબોધન – aft + સ્ – દે વારે ! – હું પાણી ! આ પ્રયોગમાં આદિમાં
સ્વરવાળે પ્રત્યય નથી તેથી આ નિયમ ન લાગે તુવુ + કન્ = તૌયુવ – તેવુa + તથા સામ્ = તન્વયં પૂર્ણમ્ – તંબુર
નામના કાંટાવાળા વિશેષ પ્રકારના વૃક્ષનું ચૂર્ણ. આ પ્રયોગમાં તુમ્હરુ નામને જે ફળ પ્રય લાગેલ છે. તે યાત્રિને નથી તેથી અહીં આ નિયમ ન લાગે. તીતુ વમ્ – પ્રથમ એકવચન તથા દ્વિતીયા એકવચન ૧/૪ ૬૪|
સ્વરછી તે રાજા નપુસકલિંગી અને છેડે સ્વરવાળા નામને જવારે પ્રથમાના તથા દ્વિતીયાની બહુવચનને રૂ (શિ) પ્રત્યય લાગેલે હોય ત્યારે તે નામને છેડે – ઉમેરો. ઈસ પ્રત્યય માટે (જુઓ ૧૪૫) પ્રય બ૦ તથા ૩ws + મમ્ = us + ૬ = we + = + ૬ = કુરિ – સાધન બહુ
કુંડાં તથા હે કુંડાં !(જુઓ ૧૪૮૧)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org