________________
દંડવર્ગ
માનવ મૃત્યુ પછી સુખ પામે છે. ૪
કોઈને કશું કઠોર વચન ન કહીશ. જેને કહીશ તે તને સામું એવું જ કઠેર વચન કહે છે. સામે કહેલાં કઠેર વચન દુ:ખકર નીવડે છે અને કઠેર વચન કહેનારને એવાં જ કઠેર વચન સા માં સાંભળવાનું દુઃખ ભોગવવું પડે છે. પ ણ
ફૂટેલું કાંસાનું વાસણ જેમ અવાજ કરતું નથી તેમ જે તું કઠેર વચન બોલવા સારુ તારી જાતને ન ઝેરીશ, તે તું નિર્વાણ પામેલ છે અને હવે તારે કેાઈની સામે કઠોર વચન કાઢવાનું રહેતું નથી. હું
જેમ ગોવાળ દંડ વડે ગાયને તેની ચરવાની જગ્યા તરફ હાંકી જાય છે, તેમ જરા અને મૃત્યુ તમામ પ્રાણુના આયુષ્યને તેના છેડા તરફ હાંકી જાય છે. ૭
અજ્ઞાનમૂઢ માનવ પાપકર્મોને કર રહે છે છતાં પોતે શું કરે છે એ સમજતો નથી, તેથી કુમતિવાળે તે પોતાનાં જ પાપકર્મો વડે આગથી દાઝેલાની પેઠે સંતાપ પામે છે. ૮
જે પ્રાણીઓ દોષ વગરનાં છે અને દંડવા જેવાં નથી તેમને દંડ વડે જે હેરાન કરે છે, તે આ નીચે જણાવેલી દશમાંની કોઈ પણ એક દુર્દશાને સર્વર પામે છે. ૯ જે તે (૧) ભયંકર વેદના પામે છે, અથવા (૨) શરીરનાં છેદન-ભેદને પામે છે, અથવા (૩) મહાપીડા પામે છે, અથવા (૪) ગાંડપણુ પામે છે, તે (૫) સખત રાજશિક્ષા પામે છે, અથવા (૬) તેના ઉપર ભયંકર અ ળ ચડે છે, (૭) તેનાં સગાં-વહાલાં મરી ખૂટે છે, અથવા (૮) તેના બધા ભાગે નાશ પામે છે. ૧૦,૧૧
અથવા (૯) આગ તેના ઘરબારને બાળીને ખાક કરી મૂકે છે, અને એ (૧૦) કુમ તવાળા છે નટે મૃ.૬ પછી નરકમાં અવતાર પામે છે. ૧૨
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
