________________
Цо
વિનય, શ્રુત, તપ અને આચાર સમાધિ (૨૧થી ૨૪)
વિનયસમાધિ (શ્લોક-૨૨)
ચાર સ્થાન
(i) વિનયવાળા સાધુ સમ્યક્ શાસ્ત્રશ્રવણ કરે.
(ii) શાસ્ત્રનો સમ્યક્ બોધ કરે.
(iii) બોધઅનુસાર યથાવત્ અર્થનું સેવન કરે.
(iv) પોતાને યથાર્થબોધ, સમ્યક્ સેવન છતાં
સાધુ અભિમાની
થતા નથી.
શ્રુતસમાધિ (શ્લોક-૨૩)
Jain Education International
વિનયદ્વાત્રિંશિકા/શ્લોક-૨૪-૨૫
ચાર સ્થાન
(1) મને શાસ્ત્ર અધ્યયનથી શ્રુતની પ્રાપ્તિ થશે.
(2) મારામાં એકાગ્રતા આવશે.
(3) સ્વઆત્માને જ ધર્મમાં સ્થાપન કરીશ.
(4) યોગ્ય જીવોને હું ધર્મમાં સ્થાપન કરીશ.
—
તપસમાધિ અને આચારસમાધિ (શ્લોક-૨૪) ૪
ચાર સ્થાન
(i) આલોકની આશંસાથી તપ અને સંયમના આચારોને સેવે નહિ. (ii) પરલોકની આશંસાથી તપ અને સંયમના આચોરને સેવે નહિ.
(iii) યશ માટે તપ અને
અવતરણિકા :
શ્લોક-૨૦માં જ્ઞાનાદિવિનયથી જ પૂજ્યતાની પ્રાપ્તિ થાય છે, તેમ બતાવ્યું, અને તેની નિષ્પત્તિનાં અંગભૂત વિનયાદિ ચાર પ્રકારની સમાધિ શ્લોક-૨૧માં બતાવી અને શ્લોક-૨૨માં વિનયસમાધિનું સ્વરૂપ બતાવ્યું, જે વિનયસમાધિ જ્ઞાનવિનય, દર્શનવિનય, ચારિત્રવિનય અને તપવિનયની નિષ્પત્તિનું કારણ છે. વળી, શ્લોક-૨૨માં બતાવેલ વિનયસમાધિના અંગભૂત શ્રુતસમાધિ, તપસમાધિ અને આચારસમાધિનું સ્વરૂપ શ્લોક-૨૩-૨૪થી બતાવ્યું. તેથી હવે જે સાધુ શ્લોક-૨૨, ૨૩, ૨૪માં બતાવ્યા પ્રમાણે વિનયસમાધિમાં ઉદ્યમ કરે છે, તેઓને વિનયસમાધિનું કેવું ફળ પ્રાપ્ત થાય છે ? તે બતાવવા અર્થે કહે છે
સંયમના આચારોને સેવે નહિ.
(iv) નિર્જરા છોડીને અન્ય આશયથી તપ અને
સંયમનાં આચારોને સેવે નહિ.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org