________________
૨૫
વિનયદ્રાવિંશિકા/શ્લોક-૧૦-૧૧ કૃત્યો તમારે કરવાં. જેથી ભગવાનના શાસનની મર્યાદા અનુસાર સાધુગણની સંયમની વ્યવસ્થા સુરક્ષિત રહે.
આ રીતે કારણાન્તરથી અલ્પ મુતવાળાને આચાર્ય પદવી આપવામાં આવેલ હોય, અને કોઈ સાધુ સંગીતાર્થ માનીને તે આચાર્યની હીલના કરે તો તે સાધુનાં ચારિત્રાદિ ગુણો ભસ્મસાત્ થાય છે; કેમ કે પૂર્વમાં વર્ણન કરાયેલા અરિહંત આદિ તેરમાંથી કોઈપણ એકની આશાતના કરવામાં આવે તો સર્વની આશાતનાની પ્રાપ્તિ છે. તેથી તે સાધુ આચાર્યની હીલના કરીને તીર્થકર આદિ સર્વની હીલનાના પાપને પ્રાપ્ત કરે છે, અને જે સાધુ તીર્થકર આદિ સર્વની હીલના કરતા હોય તે સાધુ ચારિત્રના સુંદર આચારો પાળતા હોય તોપણ ચારિત્રાદિ ગુણોથી રહિત છે. ૧૦માં અવતરણિકા :
પૂર્વશ્લોકમાં કહ્યું કે આચારશાલી એવા ગુરુની હીલતાથી સ્વાગત ચારિત્રાદિ ભસ્મ થાય છે. હવે તે હીલનાકૃત અન્ય અનર્થો બતાવે છે – શ્લોક -
शक्त्यग्रज्वलनव्यालसिंहक्रोधातिशायिनी ।
अनन्तदुःखजननी कीर्तिता गुरुहीलना ।।११।। અન્વયાર્થ:
શવત્યપ્રક્વનચાસિઢથાતિયની શક્તિના અગ્રથીઃશસ્ત્રના અગ્રભાગથી, જવલન=અગ્નિથી, વ્યાસ અને સિંહના ક્રોધથી=સાપ અને સિંહના ક્રોધથી અતિશાયીવાળી અનન્તરવેનનની=અનંત દુઃખ દેનારી ગુરુદીનના=ગુરુની હીલના કીર્તિતા=કહેવાઈ છે. [૧૧] શ્લોકાર્ચ -
શક્તિના અગ્રણી શસ્ત્રના અગ્રભાગથી, જ્વલનથી, વ્યાલ અને સિંહના ક્રોધથી અતિશાયી એવી અનંત દુઃખને દેનારી ગુરુની હીલના કહેવાઈ છે. ll૧૧ી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org