________________
૨૩.
વિનય દ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૯-૧૦ ભક્તિના વિષયભૂત તે સાધુ તેવા વીર્યના પ્રકર્ષવાળા ન થયા હોય તો તે સાધુને કેવળજ્ઞાન થતું નથી. જેમ છબસ્થ અવસ્થામાં વીરભગવાન સાધના કરતા હતા, અને તેમના પ્રત્યેની ભક્તિનો અધ્યવસાય જીવણશેઠને થાય છે ત્યારે, વધતા જતા ભાવને કારણે ક્ષપકશ્રેણી માંડવાની નજીકની ભૂમિકાને જીવણશેઠ પામ્યા, અને જો પારણાની દુંદુભિ ન વાગત તો કેવળજ્ઞાન પણ પ્રાપ્ત થાત; તેથી એ ફલિત થાય કે જીરણશેઠની ભક્તિના વિષયભૂત એવા વીરભગવાનને ત્યારે કેવળજ્ઞાન ન થયું, અને જીવણશેઠને તેમના ભક્તિના પરિણામથી કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાત. .
આનાથી એ પ્રાપ્ત થાય કે યોગમાર્ગની વિષયભૂત સર્વ ક્રિયાઓ, સર્વ જ્ઞાનો પ્રકર્ષને પામીને સિદ્ધ અવસ્થામાં વિશ્રાંત થનારાં છે. તેથી યોગમાર્ગના વિષયભૂત સર્વ ભાવો, યોગમાર્ગમાં પ્રસ્થિત સર્વ જીવો, અને યોગમાર્ગના ફળભૂત સિદ્ધ અવસ્થા, પરસ્પર અનુવિદ્ધ છે. આથી કોઈ એકની ભક્તિથી કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ શકે છે, અને કોઈ એકની હલનાથી બધાની હીલના થઈ શકે છે. આવા અવતરણિકા :
પૂર્વશ્લોકમાં સ્થાપન કર્યું કે તેર સ્થાનોમાંથી કોઈ એકની આશાતના કરવાથી સર્વની આશાતના થાય છે. તેને દઢ કરવા માટે કહે છે – શ્લોક – . नूनमल्पश्रुतस्यापि गुरोराचारशालिनः। - હીના મસદ્િ મુખ વનિરિવેન્શનગારા અન્વયાર્ચ -
પશ્રુતસ્થાપિ પુરતઃ સવાર શનિના=અલ્પશ્રુતવાળા પણ આચારશાલી એવા ગુરુની, દીનના=હીલતા, રૂક્વનનિવ વરિનઃ=ઈંધણને વદિનની જેમ, Ti=ણને, નૂનં=નક્કી માન્ ૩–ભસ્મસાત્ કરે. II૧૦માં શ્લોકાર્ચ -
અલાદ્યુતવાળા પણ આયારશાલી એવા ગુરુની હીલના ઈંધણને વહ્નિની જેમ ગુણને નક્કી ભસ્મસાત્ કરે. ll૧૦I
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org