________________
૧૪૨
પાતંજલ યોગલક્ષણવિચારદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૨૯ टोs :
प्रधानभेदे चैतत् स्यात् कर्म बुद्धिगुण: पुमान् ।
स्याध्रुवश्चाध्रुवश्चेति जयताज्जैनदर्शनम् ।।२९।। मन्वयार्थ :
चसने प्रधानभेदे प्रधान स्वीकाराये ७ते एतत् प्रधान, कर्म स्यात्= थाय अर्थात् है न समिमत म थाय. बुद्धिगुणः पुमान्= बुद्धिवाणी पुरुष स्याछुवश्चाध्रुवश्च-थि६ ध्रुव सने थि६ मध्रुव थाय, इतिथी जैनदर्शनम् जयतात्न शन ४य पामे. ॥२८॥ दोडार्थ :
અને પ્રધાનભેદ સ્વીકારાયે છતે આ=પ્રધાન, કર્મ થાય. બુદ્ધિગુણવાળો પુરુષ કથંચિ ધ્રુવ અને કથંચિત્ અધ્રુવ થાય, એથી જેનદર્શન જય पा. ||२||
પ્રધાન અને પ્રકૃતિ શબ્દ એકાર્યવાચી છે. टीs:__ प्रधानेति-उक्तदोषभिया प्रधानभेदे चाभ्युपगम्यमाने आत्मभोगापवर्गनिर्वाहकमेतत् कर्म स्यात्, पुमान् पुरुषः, बुद्धिगुण: स्यात्, बुद्धिलब्धिज्ञानानामनर्थान्तरत्वात्, स्यात् कथञ्चित् ध्रुवश्च द्रव्यतोऽध्रुवश्च पर्यायत इत्येवं जैनदर्शनं जयतात्, दोषलवस्याप्यस्पर्शात्, ननु च पुंसो विषयग्रहणसमर्थत्वेनैव चिद्रूपत्वं व्यवतिष्ठत इति विकल्पात्मकबुद्धिगुणत्वं न युक्तम्, अन्तर्बहिर्मुखव्यापारद्वयविरोधादिति चेत् ? न, अनुभूयमानक्रमिकैकोपयोगस्वभावत्वेन तदविरोधादिति ।।२९।। टार्थ :
उक्तदोषभिया ..... अस्पर्शात्, भने 6salwal मयथी=4ls-२८i બતાવેલ મુક્તમાં પણ અમુક્તપણાના વ્યવહારતી આપત્તિ, અને મુક્ત પણ આત્માને ભવસ્થ શરીરવચ્છેદન ભોગની આપત્તિરૂપ કહેવાયેલા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org