________________
માર્ગદ્વાચિંશિકા/બ્લોક-૨૪
૬૧ એવી જીવની પરિણતિનાં પ્રતિબંધક કર્મોના નાશનું કારણ બને છે; અને ઇચ્છાયોગને સેવનારા સંવિગ્નપાક્ષિકો શાસ્ત્રયોગને અભિમુખ એવા ઉત્તર ઉત્તરના ઇચ્છાયોગની વૃદ્ધિ દ્વારા શાસ્ત્રયોગની પ્રાપ્તિને અનુકૂળ શક્તિનો સંચય કરે છે, તેથી તેઓની ઇચ્છાયોગ અનુસાર સંયમની ક્રિયા શાસ્ત્રયોગને અનુકૂળ એવી જીવની પરિણતિનાં પ્રતિબંધક કર્મોના નાશનું કારણ બને છે. માટે તેઓની આવશ્યકાદિ ક્રિયા વ્યર્થ નથી.
(૨) અનુમોદનાનું સામ્રાજ્ય હોવાથી - વળી જેમ સંવિગ્નપાક્ષિકો સ્વશક્તિ અનુસાર સાધ્વાચારની ક્રિયાઓ કરે છે, તેમ જે સાધુઓ શાસ્ત્રાનુસારી ક્રિયાઓ કરે છે, તેઓના સાધ્વાચારની ક્રિયાની અનુમોદના પણ સદા કરે છે. તેથી સંવિનપાલિકોના ચિત્તમાં સદા અનુમોદનાનું સામ્રાજ્ય વર્તે છે અર્થાતુ ક્યારેય લેશ પણ અનુમોદનાનો ભંગ થતો નથી; કેમ કે “શક્તિ અનુસાર આવશ્યકદિ સેવ્યા પછી જે અનુષ્ઠાનસેવનની શક્તિ નથી, તે અનુષ્ઠાનમાં ચિત્તના પ્રતિબંધપૂર્વક સેવનારા પ્રત્યેનો બહુમાનભાવ અભિવ્યક્ત થાય એવી પ્રશંસાની ક્રિયા, એ પારમાર્થિક અનુમોદના છે અને તે અનુમોદના સંવિગ્નપાક્ષિકમાં પૂર્ણ હોવાથી તેનામાં અનુમોદનાનું સામ્રાજ્ય સદા વર્તે છે.
(૩) કરાવણનું સામ્રાજ્ય હોવાથીઃ- વળી જેમ સંવિગ્નપાક્ષિકો સુસાધુઓના સંયમની યોગ્ય જીવો પાસે અનુમોદના કરે છે, તેમ પોતાની પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરીને આચાર પાળનારા સાધુઓને પણ તે પ્રમાણે શાસ્ત્રાનુસારી ક્રિયા કરવા અર્થે પ્રેરણા કરે છે, પરંતુ પોતાની આચરણા જેવી ત્રુટિત આચરણા કરવાની પ્રેરણા કરતા નથી. તેથી સંવિગ્નપાક્ષિકોમાં શાસ્ત્રાનુસારી ક્રિયા કરાવણનું પણ સામ્રાજ્ય સદા વર્તે છે.
વળી પોતાના ઉપદેશથી જેઓ બોધ પામ્યા છે અને સંયમની સમ્યગુ આચરણા કરે તેવા સત્ત્વશાળી જીવો છે, તેઓને પોતે દીક્ષા આપતા નથી, પરંતુ સુસાધુની સાથે યોગ કરાવે છે. તે રીતે યોગ્ય જીવોને શુદ્ધ સંયમની ક્રિયા કરાવનારા પણ સંવિગ્નપાક્ષિકો છે. માટે તેઓની આવશ્યકાદિ ક્રિયા વ્યર્થ નથી.
(૪) શુદ્ધ ક્રિયા કરવાના ભાવનો આવેશ હોવાથી - વળી સંવિગ્નપાક્ષિકના ચિત્તમાં શુદ્ધ ક્રિયા કરવાના ભાવનો આવેગ છે. તેથી સંવિગ્નપાક્ષિકો જ્યારે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org