________________
૪પ
માર્ગદ્વાäિશિકા/શ્લોક-૧૦-૨૦ કાગડાઓ તે સરોવરના કિનારાને છોડીને અન્યત્ર ગયા, તેઓ મધ્યાહ્નના તાપથી વિહ્વળ થયેલા પિપાસાથી મૃત્યુ પામ્યા, તેમ જે કેટલાક સાધુઓ ગીતાર્થને છોડીને સ્વચ્છંદ રીતે વિહરણ કરીને બાહ્ય કઠોર આચરણા સેવનારા થયા, તેઓ સંગના પરિણામ વગર કઠોર આચરણાથી વિલ્વલિત થઈને સંસારના પરિભ્રમણરૂપ ફળને પામ્યા.
અહીં કહ્યું કે અતિદુષ્કર આચરણા કરનારા સ્વછંદ વિહારી જીવો પ્રાયઃ અભિન્નગ્રંથિ છે. ત્યાં પ્રાયઃ શબ્દથી એ પ્રાપ્ત થાય કે જેઓ પ્રજ્ઞાપનીય છે અને પોતાના ગુરુથી અન્ય સમુદાયના ગીતાર્થોના વચનથી માર્ગમાં આવે છે, તેઓ અભિન્નગ્રંથિ નથી, પરંતુ માર્ગાનુસારી બોધવાના છે. તેઓની વ્યાવૃત્તિ કરવા અર્થે પ્રાયઃ શબ્દ મૂકેલ છે. II૧૯ll અવતરણિકા :
માસક્ષમણાદિ દુષ્કર તપ કરનારા અને ગીતાર્થના પારતંત્રને છોડીને જનારા સાધુઓમાં મોક્ષમાર્ગને અનુકૂળ પ્રવૃત્તિ કરવામાં ઉપયોગી એવું સમ્યજ્ઞાન નથી, એમ પૂર્વમાં સ્થાપન કર્યું. હવે આવા જીવો કઈ રીતે સંયમની આચરણા કરીને પણ મહાપાપનું ભાજન બને છે ? તે બતાવે છે – શ્લોક :
वदन्तः प्रत्युदासीनान् परुषं परुषाशयाः ।
विश्वासादाकृतेरेते महापापस्य भाजनम् ।।२०।। અન્વયાર્થ:૩વસીના પ્રતિ ઉદાસીન એવા શિક્ષાપરાયણ મધ્યસ્થ સાધુઓ પ્રત્યે
વન્ત: પરુષને કહેતા પરુષાશવી કપરુષ આશયવાળા એવા તે આ સાધુઓ સાતે વિશ્વાસપાત્ આકારના વિશ્વાસથી સંયમનો વેશ અને બાહ્ય કઠોર આચરણારૂપ આકૃતિના વિશ્વાસથી મદીપાવસ્થ મનન—મહાપાપનું ભાજન થાય છે=પરને ઠગવરૂ૫ મહાપાપનું ભાજન થાય છે. ૨૦ગા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org