________________
માર્ગદ્વાચિંશિકા/બ્લોક-૨-૩ ઉપલબ્ધ છે તે સ્થાનમાં જીતવ્યવહાર અનુસાર પ્રવૃત્તિ કરવી જોઈએ, અને અન્યત્ર શાસ્ત્ર વચનાનુસાર પ્રવૃત્તિ કરવી જોઈએ, આ પ્રકારનો સંયમની વૃદ્ધિનો માર્ગ છે. વળી જીતના પ્રાધાન્યનો અનાદર કરવામાં આવે તો જીતના પ્રતિપાદક શાસ્ત્રનો અનાદર થાય છે, અને જેઓ ભગવાને કહેલા શાસ્ત્રોનો અનાદર કરે તેઓમાં વ્યક્ત નાસ્તિકપણું છે. માટે કલ્યાણના અર્થી સાધુ માટે બંને પ્રકારનો માર્ગ શ્રદ્ધેય છે. રાા અવતરણિકા :
પૂર્વશ્લોક-રમાં સ્થાપન કર્યું કે શિષ્ટાચારનો અનાદર કરવાથી ભગવાનના વચનનો પણ અનાદર થાય છે. તેથી એ પ્રાપ્ત થાય કે યોગમાર્ગની પ્રવૃત્તિ અર્થે જેમ ભગવાનના વચનથી પ્રવૃત્તિ કરવી જોઈએ, તેમ છદ્મસ્થ એવા સંવિગ્ન-અશઠ ગીતાર્થતી આચરણાથી પણ પ્રવૃત્તિ કરવી જોઈએ; અને સંવિ4-અશઠ ગીતાર્થ જે આચરણા કરે છે, તેઓની તે આચરણા છદ્મસ્થતી આચરણા છે. તેથી છદ્મસ્થ એવા અંધતી પરંપરા પણ યોગમાર્ગમાં પ્રવર્તક છે, એવી કોઈને આશંકા થાય. તેના નિરાકરણ માટે કહે છે – શ્લોક :
अनुमाय सतामुक्ताचारेणागममूलताम् ।
पथि प्रवर्तमानानां शङ्क्या नान्धपरम्परा ।।३।। અન્વયાર્થ:
૩વતાવારે ઉક્ત આચાર દ્વારા=સંવિગ્ન-અશઠ ગીતાર્થના આચાર દ્વારા સતા—સજ્જનોની=માર્ગાનુસારી પુરુષોની ગામમૂનતામ્ અનુમાય= આગમમૂલતાનું અનુમાન કરીને પણ પ્રવર્તમાનાનાં માર્ગમાં પ્રવર્તતારા એવા સુસાધુઓની ગીપરમ્પરરશ ="અંધપરંપરા છે' એમ શંકા ન કરવી. ૩. શ્લોકાર્ચ -
ઉક્ત આચાર દ્વારા માર્ગાનુસારી પુરુષોની આગમમૂલતાનું અનુમાન કરીને માર્ગમાં પ્રવર્તનારા એવા સુસાધુઓની “અંધપરંપરા છે” એમ શંકા ન કરવી. II3I.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org